NGUỒN:
Ngày 14/1/2025, cuốn tự truyện Hy vọng của Đức Giáo hoàng Phanxicô được đông đảo người đọc ngóng đợi đã lên kệ sách tại 80 quốc gia trên toàn thế giới. Cuốn sách là những hồi ức của Đức Giáo hoàng về hành trình khám phá đức tin, về lòng nhân ái và ý nghĩa của hy vọng trong bối cảnh thế giới đầy biến động. Cuốn sách mở ra với ký ức về cuộc di cư của tổ tiên Ngài từ Ý đến Argentina, xuyên suốt đến hành trình trở thành người đứng đầu Giáo hội Công giáo hoàn vũ; Đức Phanxicô đã khắc họa chân thực những thách thức mang tính nhân loại: chiến tranh, nghèo đói, bất công, khủng hoảng di cư và môi trường sống. Cuốn sách cũng đề cập đến tương lai của Giáo hội Công giáo, thắp sáng niềm tin vào tình yêu Thiên Chúa, sức mạnh đoàn kết và khả năng vươn lên của con người. Đức Thánh Cha đã truyền tải thông điệp mạnh mẽ về trách nhiệm cá nhân trong việc xây dựng một thế giới công bằng và nhân ái hơn.
Khái niệm hy vọng trong tư tưởng của Đức Thánh Cha gắn kết chặt chẽ ký ức, hiện tại và tương lai. Ký ức không chỉ là kho báu, cội rễ mà còn là nền tảng để xây dựng những thế hệ tương lai tràn đầy hy vọng. Xuất thân từ gia đình Bergoglio gốc Ý ở Argentina, Đức Phanxicô đã chia sẻ hành trình cuộc đời mình trải qua những khó khăn của thế hệ di dân. Đời sống cần lao nghèo khó với những mất mát và hy vọng đã hun đúc nên con người Ngài – vị Giáo hoàng của người nghèo, luôn hướng về những người bé mọn, những kẻ bị bỏ rơi trong xã hội. Ngài đã viết: "Người Kitô hữu chúng ta cần biết rằng đức hy vọng không lừa dối, không làm thất vọng: tất cả đều sinh ra để đơm hoa kết trái trong một mùa xuân vĩnh cửu". Niềm hy vọng, theo Đức Thánh Cha, vừa là trạng thái tâm lý vừa là động lực giúp con người vượt qua mọi nghịch cảnh. Ngài nhấn mạnh rằng hy vọng không đơn thuần là chờ đợi thụ động, mà là thái độ sống chủ động, khuyến khích con người hành động vì một thế giới tốt đẹp hơn. Hy vọng cũng chính là sức mạnh tinh thần, giúp con người kiên trì trước thử thách, giữ vững niềm tin ngay cả trong những hoàn cảnh khó khăn nhất.
Ngoài tư tưởng thần học, qua cuốn sách này Đức Giáo hoàng cũng thể hiện tư tưởng xã hội sâu sắc với nhiều tình tiết kịch tính, nhân văn và đầy xúc cảm. Cuốn sách mang đến cho người đọc một trải nghiệm hấp dẫn, tiết lộ những câu chuyện đời tư của Đức Giáo hoàng chưa từng được công bố, Đức Phanxicô không ngại bộc lộ con người bình dị của mình, thậm chí thẳng thắn thừa nhận những sai lầm, đồng thời thể hiện nỗ lực sống theo đức tin và lý tưởng phục vụ tha nhân.
Bên cạnh đó, tác phẩm khéo léo đan cài những lát cắt lịch sử để phác họa bức tranh rộng lớn về hành trình của nhân loại. Ngài cảnh báo nguy cơ Chiến tranh Thế giới III, trong đó dân thường, người già, phụ nữ và trẻ em sẽ là nạn nhân trước nhất. Ngài kêu gọi một Giáo hội cởi mở, lắng nghe mọi thành phần Dân Chúa. Ngài cũng nhấn mạnh trách nhiệm của nhân loại trong việc bảo vệ môi trường, chống lại lối sống tiêu thụ và khai thác thiên nhiên quá mức. Bên cạnh đó, Đức Giáo hoàng ủng hộ vai trò ngày càng quan trọng của phụ nữ, lên án bạo lực và bất công đối với họ. Ngài cũng thẳng thắn đối diện với vấn đề lạm dụng tình dục, khẳng định sự minh bạch và trách nhiệm trong việc xử lý những kẻ phạm tội. Hy Vọng là lời kêu gọi hành động cụ thể: mở rộng vòng tay, tạo điều kiện để những người bị loại trừ có cuộc sống xứng đáng hơn.
Đức Giáo hoàng đã kể lại câu chuyện đời mình như một người tâm tình, chia sẻ những suy tư sâu sắc về cuộc đời và đức tin; với cách diễn đạt chân tình và đầy sức lay động, Ngài mang lại niềm an ủi và hy vọng cho mỗi người đọc. Nhà xuất bản Random House tại Mỹ đã gọi Hy Vọng là "một lời giao ước đạo đức và tinh thần rất cảm động sẽ làm độc giả trên toàn thế giới say mê và sẽ là di sản của Đức Giáo hoàng Phanxicô về hy vọng cho các thế hệ tương lai".
Ngoài nội dung hấp dẫn, cuốn sách còn kèm theo nhiều hình ảnh và tư liệu quý, bao gồm những tài liệu chưa từng công bố, do chính Đức Giáo hoàng cung cấp, làm sáng tỏ nhiều khía cạnh chưa biết về cuộc đời và sứ vụ của Ngài. Cuốn tự truyện này do Đình Chẩn chuyển ngữ từ tiếng Ý sang tiếng Việt bằng một văn phong nhuần nhuyễn và cuốn hút. Dịch giả đã truyền tải trọn vẹn tinh thần nguyên tác bằng ngôn ngữ và tư tưởng Công giáo với sự am hiểu sâu sắc về thần học và văn hóa tôn giáo, giúp độc giả cảm nhận rõ giá trị của Hy Vọng trong đời sống đương đại.
Với tôi, bài học ý nghĩa nhất từ cuốn sách này là mang tinh thần hy vọng của Đức Thánh Cha vào đời sống: biết nhìn cuộc sống với trái tim rộng mở, biết yêu thương và đồng cảm với những người xung quanh. Hy vọng chính là một lựa chọn sống – vững tin vào những điều tốt đẹp, dám hành động vì công lý và kiên trì dù phải đối mặt với thử thách. Như lời Đức Giáo hoàng Phanxicô nhắn nhủ trong cuốn Hy Vọng: "Và nếu một giấc mơ phai nhạt, ta cần mơ lại một lần nữa, dưới những hình thức mới, với hy vọng được thắp lên từ đống tro tàn của ký ức.".
【Nhà thơ Mai Văn Phấn】
