"Hãy xé tâm hồn chứ đừng xé áo các ngươi".
Trích sách Tiên tri Ge.2: 12-18
Bấy giờ Chúa phán: Các ngươi hãy thật lòng trở về với Ta trong chay tịnh, nước mắt và than van. Hãy xé tâm hồn, chớ đừng xé áo các ngươi. Hãy trở về với Chúa là Thiên Chúa các ngươi, vì Người nhân lành và từ bi, nhẫn nại, giầu lòng thương xót và biết hối tiếc về tai hoạ. Biết đâu Người sẽ trở lại, sẽ hối tiếc và sẽ ban lại phần phúc để có của lễ hiến tế dâng lên Chúa là Thiên Chúa các ngươi?
Hãy thổi kèn lên khắp Sion, hãy ra lệnh ăn chay, triệu tập một đại lễ, quy tụ dân chúng, ra lệnh mở đại hội, tập họp các bô lão, quy tụ các thiếu nhi và các trẻ còn măng sữa. Tân lang hãy ra khỏi nhà, và tân nương hãy ra khỏi phòng. Các tư tế là những kẻ phụng sự Chúa, hãy đứng giữa cửa chính và bàn thờ mà than khóc và kêu lên rằng: Lạy Chúa, xin thương xót dân Chúa, xin đừng để cho cơ nghiệp Chúa phải hổ thẹn, đừng để các dân tộc thống trị nó. Tại sao thiên hạ dám nói rằng: "Chúa của chúng ở đâu?" Chúa đã nhiệt thành với xứ sở Người và đã tha thứ cho dân Người.
Nụ hôn lừa dối
"...Lính tráng lấy gai tết một triều thiên mà đặt trên đầu Ngài và khoác cho Ngài áo choàng đỏ, rồi tiến lại bên Ngài mà nói: Kính chào vua Do Thái! Và chúng tát vả Ngài..."(Yn.19: 2&3)
"...Ngài còn đang nói, thì này một đoàn lũ và tên Giu-đa, kẻ trong nhóm 12 đi trước họ. Y lại gần Đức Giêsu và hôn Ngài, Nhưng Đức Giêsu bảo y: Giu-đa! Ngươi dùng cái hôn để nộp Con người sao?..."- (Lc.22: 47, 48)
Cho con được tràn đầy thanh thản,
Đổi mới con xán lạn chói lòa,
Chẳng chi xảo trá điêu ngoa,
Sạch từ vạn ý sạch ra muôn lời
(Thánh Thi Phụng Vụ)
Vòng gai và Nụ hôn
Vòng gai nào cho Chúa ?
Vòng gai nào cho con ?
Nụ hôn nào say đắm ?
Nụ hôn nào đắng cay ?
Vừa mở mắt chào đời,
Con cất tiếng khóc rồi,
Sao nụ cười chưa thấy ?
Mẹ vẫn hôn ngọt ngào!
Rồi đến lúc trưởng thành,
Tình yêu dâng trong xanh,
Nụ hôn trao mật ngọt,
Trong ánh mắt long lanh.
Nụ hôn lúc chia tay,
Con cảm thấy từ đây,
Khi mẹ già vĩnh biệt,
Mất tình yêu đong đầy.
Ngày xưa các Tông đồ,
Theo sát Chúa từng giờ,
Hào quang Ngài lấp lánh,
Đâu cảm thấy bơ vơ!
Phản đồ là Giu-đa,
Nghe lời quỉ Sa-tan,
Dùng nụ hôn bán Chúa,
Chỉ dấu là Thày ta.
Đầu Thày đã đổi hình,
Không hào quang lung linh,
Từ khi Thày bị bắt,
Gai máu nhỏ khắp mình!
Các Môn đệ xót xa,
Nuối tiếc ngày tháng qua,
Vì niềm tin tan vỡ,
Tương lai lệ xóa nhòa!
Thập Giá Mẹ đứng bên,
U tối phủ khắp miền,
Vụt lên ngàn sấm chớp,
Vòng gai nổi bật lên!
Lúc Chúa vừa sinh ra,
Nụ hôn Mẹ thiết tha,
Giờ Xác Con tháo xuống,
Nước mắt Mẹ chan hòa!
Con đã quyết chọn Ta,
Đừng bắt chước Giu-đa,
Đổi vòng gai vĩnh khổ,
Bằng nụ hôn xót xa.
Vòng gai này cho Chúa,
Vòng gai này cho con,
Nụ hôn xin trao Chúa,
Với tình yêu vẹn tròn.
Mùa Chay đến hãy quyết tâm xám hối,
Ăn năn nguyện cầu xin Chúa thứ tha,
Vui đón nhận Vòng gai Chúa trao ta,
Đừng gởi Ngài với Nụ hôn lừa dối.
(*) Ghi chú:
Biết rõ nghĩa trang là đường vào sự sáng và thinh lặng là âm nhạc.
Biết rõ làm chứng nhân là theo Đức Kitô có vòng gai.
Biết rõ Thập Giá và Phục Sinh không thể tách rời.
Chúng ta có theo Ngài không?..."
(Gợi ý qua tác phẩm 'Con biết con cần Chúa' của Linh Mục Nguyễn Tầm Thường.)
Những truyền thống và tập tục Mùa Chay
Vài sự kiện về thương khó Chúa Giêsu:
- Sau khi Phêrô chối Chúa 3 lần, gà liền gáy như lời Chúa tiên báo, Người ngước mắt nhìn Phêrô. Ông đã hối hận ra ngoài khóc lóc thảm thiết.
- Nơi sân xử án, Chúa bị quân lính đánh nát mình và lột áo, khoác cho Ngài áo đỏ cùng vòng gai nhọn đâm vào đầu làm vương miện, rồi quỳ nhạo báng là tâu vua Do Thái.
- Trên đường vác thập giá lên núi Sọ, trước hết Đức Mẹ đã gặp Chúa để an ủi và chia sẻ đau thương với Chúa. Như chúng ta biết trên đường truyền giáo của Chúa Mẹ luôn có mặt san sẻ buồn vui.
- Chúa đã kiết sức sau những trận hành hạ thân xác nên ngã gục. Quân lính sợ Ngài không thể đến nơi hành hinh, nên bắt một người tên là Simon vác đỡ Chúa.
- Nhìn mặt Chúa máu chảy lai làng rất thương tâm, bà Veronica không sợ hãi đã can đảm tiến đến lau mặt cho Chúa.
- Chúa đã dừng lại an ủi các phụ nữ đi theo khóc lóc và thành Jerusalem sẽ bị hủy diệt sau này.
- Một lần nữa trước khi đóng đinh, quân lính lại lột áo chia nhau và bốc thăm áo trong vì may liền không chía cắt được.
- Trước lúc sinh thì, Chúa đã trao Gioan đại diện nhân loại cho Đức Mẹ. Ngài đã nói: "Thưa Bà! Đây là con Bà! ' Rồi nói với Gioan: "Đây là Mẹ anh!"
- Lúc Chúa bị treo trên thập giá đã tha thứ cho những kẻ đóng đinh Ngài.
- Một trong 2 tử tội gần bên Chúa đã xin nhớ đến mình.Chúa hứa với anh: "Hôm nay anh sẽ được ở với tôi trên Thiên Đàng."
Lưu truyền tập tục Mùa Chay:
- Làm phép lá và sử dụng, nhắc lại việc dân chúng cầm lá dừa tung hô rước Chúa vào Jerusalem. Nhưng tùy theo nhu cầu thực vật quốc gia, có thể thay bằng lá ô-liu hay dương liễu.
- Nghi thức Rửa chân, ghi nhơ bài học khiêm nhường xưa Chúa rửa chân cho 12 tông đồ trong buổi tiệc ly.
- Làm phép Nến:
Lễ Tro cũng gọi là lễ Nến vì có nghi thức làm phép Nến bên ngoài trước khi rước vào trong Thánh đường. Vị chủ tế đọc khi làm phép Nến:
"Lạy Chúa là nguồn ánh sáng thật và là Đấng tạo thành ánh sáng. Chúa đã chỉ cho cụ vì Si-mê-on nhận ra Đức Ki-tô chính là ánh sáng soi đường cho dân ngoại. Chúng con tha thiết nài xin Chúa ban phúc lành mà thánh hoá những cây nến này. Xin nhận lời dân Chúa đang tụ họp, miệng ca mừng Thánh Danh, tay cầm đèn cháy sáng: Ước gì chúng con luôn thẳng đường ngay lối tiến đến cùng Đức Ki-tô là ánh sáng chẳng bao giờ tàn lụi. Người hằng sống và hiển trị muôn đời."
- Ngắm đàng Thánh Giá và Xưng tội.
Luật buộc kiêng giữ trong Mùa Chay:
- Ăn chay thứ tư Lễ Tro và thứ sáu Tuần Thánh.
Luật buộc từ 18 đến 60 tuổi, chỉ ăn no 1 bữa.
- Kiêng thịt thứ tư Lễ Tro và thứ sáu Tuần Thánh.
Luật buộc từ 14 trở lên.
"Ôi! cát bụi tuyệt vời"
Là người Công giáo, chúng ta tin là nếu hạt bụi có được hoá kiếp là nhờ tình thương của Thiên Chúa. Vì nếu không, muôn đời hạt bụi vẫn mãi mãi là hạt bụi.
Sách Sáng thế đoạn 2 câu 7 nói rõ: "Đức Chúa là Thiên Chúa lấy bụi từ đất nặn ra con người, thổi sinh khí vào lỗ mũi, và con người trở nên một sinh vật" (St 2,7).
Con người sinh ra từ bụi đất nhưng con người không bằng bụi đất, vì con người có hơi thở và hơi thở này là hơi thở sự sống của Thiên Chúa, đến từ Thiên Chúa. Các muông thú động vật cũng có hơi thở, nhưng sẽ chết đi và biến thành tro bụi. Con người khác xa các loài thụ tạo, vì sự sống của con người đến từ Thiên Chúa, Đấng hằng sống. Ngài là sự sống: "Thiên Chúa sáng tạo con người theo hình ảnh mình, Thiên Chúa sáng tạo con người theo hình ảnh Thiên Chúa, Thiên Chúa sáng tạo con người có nam có nữ" (St 1,27).
Con người được Thiên Chúa dựng nên giống Ngài, nên con người cũng sẽ được như Ngài là sống bất diệt, chứ không phải để chết như vạn vật. Chính vì tình yêu mà Thiên Chúa đã biến đổi thân phận của hạt bụi. Và hạt bụi đó được Thiên Chúa biến hoá thành con người giống hình ảnh Chúa để được sống và sống dồi dào trong tình Chúa yêu thương, trong sự thuận hoà với đồng loại.
Ôi! Cát bụi tuyệt vời! Cảm nghiệm về tình yêu Thiên Chúa đối với con người hèn mọn, từ đời đời đã yêu thương và đưa con người lên làm bạn thân thiết với Ngài, nhất là cho con người được tham gia vào chức vụ linh mục của Chúa Kitô, linh mục nhạc sĩ Kim Long đã sáng tác bài "Tình yêu Thiên Chúa", trong đó có câu:
Bụi tro, ôi thân con là bụi tro đâu đáng
Mà Chúa cao siêu ngập tầng trời
Đã khắc tên con vào lòng Người
Nên bạn tâm phúc từ đây
Giữa hàng khanh tướng quyền uy.
(Trích đoạn bài: Lm Giuse Đinh Lập Liễm)
Lời nguyện
Lạy Chúa, Chúa không muốn kẻ tội lỗi phải chết, nhưng muốn nó ăn năn sám hối để được tha thứ và được sống. Tất cả chúng con đều là những người tội lỗi. Chúng con thành tâm sám hối muốn quay về với Chúa. Xin Chúa tha thứ cho chúng con và giúp chúng con sống sốt sắng trong Mùa Chay thánh này. Chúng con cầu xin nhờ công nghiệp Đức Giêsu Kitô là Chúa chúng con. Amen.
【Đinh Văn Tiến Hùng】