Sấm truyền ca
(toàn văn bản chép tay mới tìm thấy)
CÙNG TRUY TÌM PHẦN CÒN LẠI
SẤM TRUYỀN CA là bộ sách diễn thơ lục bát năm quyển đầu của Kinh Thánh Cựu Ước, do linh mục Lữ Y Đoan (1613-1678) thực hiện trước năm 1670, cách nay 350 năm hơn. Sách viết bằng chữ Nôm và năm 1820 được chuyển sang chữ quốc ngữ. Sách hay cả về văn chương, tư tưởng và đạo lý, đồng thời rất đáng giá về mặt văn học vì ra đời trước truyện Kiều của cụ Nguyễn Du đến 150 năm. Tiếc là suốt 350 năm đầu sách chưa hề được in, chỉ được chép tay truyền lại giữa tình cảnh bị bách hại, dễ bị mai một. Hầu như 2/3 bộ sách đã biến mất đến độ hiện nay ta chưa biết ba quyển sau (Lêvi, Dân số và Đệ nhị luật) được gọi tên thế nào. Ta chỉ còn giữ được quyển đầu là Sáng thê ký, với tên gọi là Tạo Đoan Kinh với đủ 50 chương. Quyển thứ hai, Xuất hành, được dịch là Lập Quốc Kinh, chỉ còn 21 chương, vừa tìm lại được đúng vào chiều vọng lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam, 23-11-2022 vừa qua.
Trong niềm vui tìm lại được kho báu tưởng chừng đã mất hẳn, mời quý độc giả đọc toàn văn quyển Tạo Đoan Kinh (sách Sáng Thế Ký) và 21 chương Lập Quốc Kinh (sách Xuất Hành) trong file PDF này. Mở sẵn quyển Cựu ước, đặt bên cạnh, vừa đọc bản Sấm Truyền Ca vừa đối chiếu với nguyên văn Kinh thánh, quý độc giả sẽ đi từ ngạc nhiên này tới ngạc nhiên khác, chẳng hạn:
- Tiếng Việt thế kỷ XVII ở thể văn vần mà vẫn sáng rõ không kém gì văn xuôi thế kỷ XXI,
- Khả năng diễn đạt tư tưởng Kitô giáo của tiếng Việt lục bát, sâu sắc đến kỳ diệu,
- Tài văn chương của cha Lữ Y Đoan thật đáng phục, vừa bám sát bản văn Kinh thánh vừa diễn tả bằng hình ảnh Á Đông cách đầy sáng tạo,
- Sự hiểu biết của ngài về Kinh thánh, về phong tục, văn chương và triết học Á Đông quả là sâu rộng,
- Trước Công đồng Vaticanô II những 300 năm, ngài đã thực hiện việc hội nhập văn hóa cách chan hòa đến mức xuất chúng,
- Và nhiều điều bất ngờ khác, vv...
Xin hãy đọc và khám phá, sẽ thấy tầm quan trọng của việc truy tìm các cổ bản văn học và văn hóa của cộng đồng người Việt Công giáo hơn bốn thế kỷ qua, để cùng quan tâm góp phần tìm kiếm toàn văn bộ Sấm Truyền Ca quý hiếm.
Bộ sách này được cha Lữ Y Đoan sáng tác tại phần đất hai giáo phận Đà Nẵng và Qui Nhơn ngày nay. Có thể một số bản sao đã tiến ra phía Bắc, tuy nhiên, theo đoàn tín hữu chạy trốn cuộc bách hại, có lẽ phần lớn các bản sao đã trôi về phía Nam. Các cổ bản Phan Văn Cận (1810) và Nguyễn Văn Thế (1870) đều tìm được tại Cái Mơn (tỉnh Bến Tre), bản Trần Hớn Xuyên (1908) tìm được ở Cần Thơ. Như thế chúng ta cần cố công tìm kiếm ở nhiều nơi, cả phía Bắc và phía Nam.
Rất mong quý Cha, quý Thầy, quý Nữ tu và mọi tín hữu khắp mọi miền đất nước giúp phổ biến rộng rãi thông tin này đến mọi người – qua Email, Zalo, Facebook, vv... Đặc biệt xin quan tâm hỏi giúp nơi những gia đình có truyền thống hiếu học cũng như sùng đạo, hy vọng còn giữ được những bút tích xưa. Cũng lắm lúc sách vở Công giáo lại may mắn được gìn giữ, lưu trữ nơi những môi trường ngoài Công giáo. Dù chỉ tìm được một phần nhỏ của tư liệu, vẫn rất đáng trân trọng. Mọi thông tin có được, xin vui lòng sao chụp nhanh bằng điện thoại, gửi về cho chúng tôi qua Sđt: 0935-424-449 (Zalo) hoặc qua email ([email protected])
Việc tìm lại nguyên bản tác phẩm bằng chữ Nôm là điều hết sức quý mà cũng hết sức khó vì hiện nay rất ít người biết đọc chữ Nôm. Nếu ai còn giữ được các tài liệu Hán Nôm nhưng không rõ nội dung, xin chụp thật rõ một vài trang đầu và một vài trang cuối, gửi về cho chúng tôi. Chúng tôi sẽ nhờ người đọc để báo lại cho quý vị biết nội dung của tư liệu. Nếu đó là những tư liệu liên quan đến kinh sách, đời sống và lịch sử Dân Chúa, chúng tôi sẽ trao đổi với quý vị để cùng tìm cách bảo tồn.
Theo cái nhìn bình thường thì hầu như cuộc truy tìm các cổ bản Sấm Truyền Ca thật vô vọng, nhưng ta không quên lời Chúa Giêsu đã hứa: "Anh em cứ xin thì sẽ được, cứ tìm thì sẽ thấy, cứ gõ cửa thì sẽ mở ra cho. Vì hễ ai xin thì nhận được, ai tìm thì sẽ thấy, ai gõ cửa thì sẽ mở ra cho" (Mt 7,7-8). Rất có thể, với lời bầu cử của Các Thánh Tử Đạo Tại Việt Nam, Thiên Chúa đang chờ chúng ta xin, tìm và gõ cửa để ban tặng cho chúng ta món quà đầy ý nghĩa cho công cuộc loan báo Tin mừng trên quê hương yêu dầu.
Xin chân thành cảm ơn và nguyện chúc mọi người Năm mới 2023 no đầy ơn Chúa và được an lành hạnh phúc trong tình yêu Chúa.
【Linh mục Trăng Thập Tự Võ Tá Khánh】
Phụ trách Tủ sách Nước Mặn, Giáo phận Qui Nhơn.