Tháng Bảy, mùa mưa rồi, đấy em
Sao không củi lửa, không dầu đèn
Hòng khi hôn lễ mà giông gió
Lỡ trở trời, mây giăng tối đen
Chắc hẳn, canh ba, chàng rể tới
Khách đầy nhà, hai họ quan viên
Mừng em ríu rít cô dâu mới
Một gánh tình và một gánh duyên
Khấn vái, xin trời quang, tạnh ráo
Khuya nay ta trẩy hội gieo cầu
Mời em canh thức, chong đèn nhé
Đợi lúc nhà trai sang rước dâu
Đêm ấy, về chiêm bao, mộng mị
Thuyền hoa lên, lên ngọn sông đào
Dọc đường lông ngỗng bay như tuyết
Bỗng nhớ nàng khuê các Mỵ Châu
Tơ tóc vì đâu ra biếng trễ
Trăm năm đành đoạn mối duyên đầu
Đầy vơi, trăng khuyết hay trăng tỏ
Đôi mắt nào rưng rưng ướt mau
Nước của vô thường muôn kiếp trước
Hay dòng tục lụy gởi nghìn sau
Mà sao oan khuất, sao cơ nhỡ
Tư Mã chàng ơi, khúc Phượng Cầu
Tân khách ba nghìn đêm nhã nhạc
Mà trong yến tiệc, ngoài mưa ngâu
Nước Trời cũng ví như hôn lễ
Có kẻ đành xôi hỏng bỏng không
Có kẻ ra người dưng nước lã
Cho hay trăm bến, một quê chồng.
(Trích trong tập thơ Lời Tự Tình Của Bến Trần Gian)
【Lê Đình Bảng】
Tin Mừng theo thánh Mátthêu chương 25, câu 1-13:
"Hôm ấy, Đức Giêsu kể cho các môn đệ nghe dụ ngôn này: "Nước Trời sẽ giống như chuyện mười trinh nữ cầm đèn ra đón chú rể. Trong mười cô đó, thì có năm cô dại và năm cô khôn. Quả vậy, các cô dại mang đèn mà không mang dầu theo. Còn những cô khôn thì vừa mang đèn vừa mang chai dầu theo. Vì chú rể đến chậm, nên các cô thiếp đi, rồi ngủ cả. Nửa đêm, có tiếng la lên: "Chú rể kia rồi, ra đón đi!" Bấy giờ tất cả các trinh nữ ấy đều thức dậy, và sửa soạn đèn. Các cô dại nói với các cô khôn rằng: "Xin các chị cho chúng em chút dầu, vì đèn của chúng em tắt mất rồi!" Các cô khôn đáp: "Sợ không đủ cho chúng em và cho các chị đâu, các chị ra hàng mà mua lấy thì hơn." Đang lúc các cô đi mua, thì chú rể tới, và những cô đã sẵn sàng được đi theo chú rể vào dự tiệc cưới. Rồi người ta đóng cửa lại. Sau cùng, mấy trinh nữ kia cũng đến gọi: "Thưa Ngài, thưa Ngài! Mở cửa cho chúng tôi với!" Nhưng Người đáp: "Tôi bảo thật các cô, tôi không biết các cô là ai cả!" Vậy anh em hãy canh thức, vì anh em không biết ngày nào, giờ nào."
Chúng ta có thể hiểu qua dụ ngôn này: Chàng rể chính là Chúa Kitô; mười trinh nữ là toàn thể nhân loại, được Thiên Chúa yêu thương và đón mời vào dự tiệc cưới Nước Trời; dầu và đèn là các điều kiện cần có để tham dự tiệc cưới. Quả thật vậy, năm cô khôn và năm cô dại trên là hình ảnh tiêu biểu của hai kiểu sống đạo của chúng ta hôm nay. Chúng ta cùng chung đức tin, đều mang theo đèn, nhưng không phải ai cũng mang theo dầu, cuộc sống thì vô thần, tựa cây đèn rỗng ruột có thể tắt ngấm bất cứ lúc nào.
Trong cuộc sống, không phải lúc nào chúng ta cũng có một tâm trạng an tĩnh để mà suy xét mọi điều, bởi vì có rất nhiều mối bận tâm, lo toan, tính toán đang xâm chiếm tâm trí ta hằng ngày. Đức phật đã từng dạy các môn đệ rằng: "Phải trấn tĩnh cho tâm thanh tịnh để mà giác thức". Qua câu chuyện này, Chúa Giêsu mời gọi chúng ta hãy luôn sống với thái độ sẵn sàng, vì Người có thể đến bất cứ ngày nào, giờ nào. Khôn hay dại là căn cứ vào thái độ chúng ta có biết sẵn sàng hay không. Năm cô khôn ngoan cũng ngủ như năm cô khờ dại, thế mà được coi là có thái độ tỉnh thức, bởi vì tuy ngủ nhưng họ đã chuẩn bị sẵn sàng những thứ cần thiết. Khi có tiếng hô to: "Chú rể kia rồi, ra đón đi" thì chỉ có năm cô đem đủ dầu mà thôi.
Sẽ có nhiều câu hỏi đặt ra khi đọc hết đoạn Tin Mừng của thánh sử Mátthêu ngày thứ Sáu tuần XXI Thường Niên hôm nay là khi năm cô khờ dại thấy đèn mình hết dầu, họ đã đến xin dầu nơi năm cô khôn ngoan. Năm cô khôn ngoan này mỗi cô có cả một bình dầu đầy ắp thế mà lại không chia sẻ cho năm cô kia. Có phải là quá ích kỷ không? Không hề. Vì đây là hình ảnh tượng trưng cho phần rỗi đời đời của mỗi người, nói cách khác, đối với chuyện công đức và tội lỗi thì không ai có thể chia cho ai và cũng không ai có thể xin ai được. Thánh Carôlô đã từng giải thích: "Anh bạn tôi chết, tôi thương anh ta lắm nhưng tôi không thể chia cho anh những công lao phúc đức của tôi, tôi cũng không thể xin Chúa san sẻ cho tôi gánh chịu dùm một số tội lỗi của anh".
Đời người là một cuộc đợi chờ. Tình yêu cũng vậy, bởi vì con người chỉ hết lòng đợi chờ mong mỏi người nào đó hết lòng yêu thương hay quý chuộng mình. Giống như người mẹ chờ đợi đứa con sắp ra đời để bao bọc, chở che. Chúng ta mong đợi Chúa đến. Nhưng khi nào Ngài đến, chắc chắn chúng ta không biết. Vì thế, luôn luôn sẵn sàng, thức tỉnh và chuẩn bị "dầu đèn" với tâm hồn đón Ngài bằng tất cả đức tin, đức cậy và đức ái.