Mấy hôm nay, trên mạng xã hội xuất hiện một bài thơ được cho là "Tâm thư người lính trẻ", hay "Bài thơ của một người lính Ukraine" không ghi rõ tác giả và hoàn cảnh ra đời. Trong bối cảnh đất nước Ukraine đang phải gồng mình chống quân xâm lược, có lẽ nhiều người đọc bài thơ này cũng nghĩ đó là bài thơ của anh lính Ukraine.
Bản thân người viết cũng tưởng như vậy. Nhưng khi hỏi "thánh Gu Gờ", wiki cho tôi ngỡ ngàng, hoá ra bài thơ đã ra đời từ năm 1973, không phải ở nơi đâu xa mà trên chính quê hương Việt Nam.
Nguyên tác là: "If I Die in a Combat Zone, Box Me Up and Send Me Home" (Nếu tôi chết ở ngoài chiến trật, xin bó gói tôi và đưa tôi về nhà). Đây cũng là tựa đề một cuốn tự truyện về Chuyến đi nghĩa vụ của tác giả Tim O'Brien trong Chiến tranh Việt Nam. Tác phẩm được xuất bản vào năm 1973 tại Hoa Kỳ bởi nxb Delacorte và ở Anh bởi Calder và Boyars Ltd. Sách cũng bán trên amazon.
Bài thơ này cũng xuất hiện trên mạng xã hội các nước từ nhiều năm trước, chẳng hạn năm 2011 có video một đám quân lính hát.
Để hiệp thông cầu nguyện với anh chị em đồng loại Ukraine, xin chia sẻ ba bản dịch, trong đó hai bản đầu đã được lưu truyền trên mạng xã hội. Bản thứ ba của Đình Chẩn.
If I Die
If I die in a war zone;
box me up and send me home.
Put my medals on my chest;
Put my medals on my chest;
tell my mom I did my best.
Tell my dad not to bow;
he won’t get tension from me now.
Tell my brother to study perfectly;
Tell my brother to study perfectly;
the keys to my bike will be his permanently.
Tell my sis not to be upset;
her bro will not rise after this sunset.
Tell my love not to cry;
Tell my love not to cry;
coz I’m a soldier born to die.
Tim O'Brien
1. BÀI THƠ CỦA MỘT NGƯỜI LÍNH UKRAINE
Nếu tôi chết trong vùng chiến sự,
hãy đóng hộp quan tài cho tôi và xin được gửi về nhà
Đặt huy chương của tôi trên ngực áo,
nói với mẹ tôi là tôi đã làm hết sức của một đứa con trai
Nếu tôi chết trong vùng chiến sự,
hãy đóng hộp quan tài cho tôi và xin được gửi về nhà
Đặt huy chương của tôi trên ngực áo,
nói với mẹ tôi là tôi đã làm hết sức của một đứa con trai
Nói với bố tôi đừng cúi đầu,
ông ấy sẽ không còn buồn lo cho tôi thêm lần nữa.
Nói với em trai của tôi nhớ đi học tốt,
chìa khóa xe đạp của tôi gửi cho nó đi
Nói với em gái tôi đừng buồn tủi,
sau khi mặt trời lặn không lâu anh trai của nó sẽ ngủ say
Hãy nói với dân tộc đừng khóc:
"BỞI VÌ TÔI LÀ NGƯỜI LÍNH SINH RA,
LÀ ĐỂ CHẾT CHO QUÊ HƯƠNG!"
2. TÂM THƯ CỦA NGƯỜI LÍNH
Nếu một mai tôi ngã xuống trên chiến trường,
xin gói ghém xác thân này và đưa tôi về cố hương.
Đặt lên ngực tấm huân chương, rồi kể với người mẹ thân yêu:
Con của bà đã chiến đấu anh dũng ra sao.
Với cha tôi, xin khuyên ông đừng quị ngã.
Từ bây giờ, ông sẽ không còn phải bận tâm nhiều đến tôi.
Nhắn em trai, xin học hành chăm chỉ.
Chìa khóa xe của anh, từ nay xin giao lại cho em.
Và em gái, gắng gượng lên đừng ủ dột héo tàn.
Vì anh trai sẽ có một giấc ngủ dài sau buổi chiều hoàng hôn.
Xin hãy ngăn dòng lệ nơi khóe mắt của nhân dân tôi:
"BỞI VÌ TÔI LÀ NGƯỜI LÍNH, SINH RA ĐỂ CHIẾN ĐẤU ĐẾN HƠI THỞ CUỐI CÙNG."
Xin bó gói và đưa về cố hương
Trên ngực tôi đặt lên tấm huy chương
Bảo mẹ tôi: Con bà anh dũng nhất.
Nhắn cha tôi đừng cúi đầu ủ dột
Bởi từ đây hết cẳng thẳng lo âu
Nhắn em trai học chăm chỉ sớm chiều
Chìa khoá xe đạp mãi dành em đó!
Nhắn em gái đừng xuyến xao quỵ ngã
Anh đang ngủ giấc dài sau hoàng hôn.
Nhắn tổ quốc đừng than khóc u buồn
Bởi người lính sinh ra sẵn sàng chết.
Đình Chẩn dịch
Trên ngực tôi đặt lên tấm huy chương
Bảo mẹ tôi: Con bà anh dũng nhất.
Nhắn cha tôi đừng cúi đầu ủ dột
Bởi từ đây hết cẳng thẳng lo âu
Nhắn em trai học chăm chỉ sớm chiều
Chìa khoá xe đạp mãi dành em đó!
Nhắn em gái đừng xuyến xao quỵ ngã
Anh đang ngủ giấc dài sau hoàng hôn.
Nhắn tổ quốc đừng than khóc u buồn
Bởi người lính sinh ra sẵn sàng chết.
Đình Chẩn dịch
