Ngày 24 tháng 2 vừa qua, khi các lực lượng Nga bắt đầu xâm lược Ukraine trên
nhiều mặt trận, Boris Khersonsky, đã đăng chùm thơ “Thánh lễ trong thời chiến-
Missa in tempore belli” trên Facebook cá nhân, với lời bình luận: “Bài thơ này được viết
vào năm 2014 để tưởng nhớ về năm đó. Tôi nhắc lại điều đó ngày hôm nay”. Những ngày qua, fb của ông cũng luôn chia sẻ những bài thơ ngắn bằng tiếng Nga.
Khersonsky sống tại thành phố cổ Odessa của Ukraine, một cảng lịch sử, then chốt
của Biển Đen về thương mại và chiến lược. Odessa là một trong những trọng điểm
của cuộc xâm lược hiện tại. Tại đây Khersonsky điều hành khoa tâm lý học lâm
sàng tại Đại học Quốc gia Odessa. Trong thời kỳ Xô Viết, ông đóng một vai trò
quan trọng trong nền “Văn hóa Chui” và được xuất bản trên khắp Liên Xô (các tác phẩm được phân phối cách không
chính thức).
Trong phần lớn sự nghiệp của mình, Khersonsky đã viết bằng tiếng Nga, nhưng
trong những năm gần đây, giống như các nhà văn Ukraina nói tiếng Nga khác, ông
đã chuyển sang xuất bản bằng tiếng Ukraina. Tuy nhiên, ông đã xuất bản tập thơ
Thánh lễ Thời chiến (Missa in tempore belli) trong một tuyển tập cùng tên với một tờ báo văn học độc
lập của Nga có trụ sở tại St.Petersburg. Ông viết: “Cuốn sách nhỏ này bao gồm
những bài thơ được viết trong vài tháng qua dựa trên bối cảnh của những sự kiện
bi thảm ở đất nước tôi - được viết với mức độ căng thẳng về cảm xúc mà tôi chưa
từng trải qua trong một thời gian dài. Điều nghịch lý là cuốn sách đang được xuất
bản ở Nga. Ngay cả đối với tôi, điều này chỉ là bằng chứng bổ sung rằng thơ có
lãnh thổ riêng của nó, và lãnh thổ này là ngôn ngữ. Ngôn ngữ Nga sẽ tiếp tục tồn
tại ở cả hai bên biên giới, và văn học sẽ là cầu nối gắn kết chúng ta ngay cả
trong tình trạng khắc nghiệt”.
“Thánh lễ thời chiến” thăm dò lãnh thổ ngôn ngữ theo những cách không ngờ.
Khersonsky kết nối tiếng Nga không phải với tiếng Ukraine mà với tiếng Latinh, một ngôn ngữ của cựu đế
quốc La Mã. Trong những năm gần đây, ông ngày càng làm việc nhiều
hơn với ngôn ngữ Slavơ cổ của phụng vụ. Qua ngôn ngữ, ông có nhiều nỗ lực trong việc bắc nhịp cầu đối thoại giữa những người theo Chính Thống và những người theo Công giáo.
Làm sao chúng ta có thể cầu nguyện chung vào những ngày tồi tệ cho con người như vậy ? Làm thế nào chúng ta có thể làm cho Đông và Tây nói chuyện với nhau? Làm thế nào để chúng ta tiếp tục sống những di sản của các đế chế?
Bài thơ của Khersonsky thể hiện niềm an ủi tâm linh bên cạnh nỗi đau xé lòng bởi những câu hỏi không lời đáp.
THÁNH LỄ THỜI CHIẾN
1. Xin thương xót-Kyrie
Lạy Chúa, xin thương xót chúng con !
Nếu Ngài bênh vực chúng con, nào ai có thể chống lại chúng con ?
Lạy Chúa Kitô, xin thương xót chúng con !
Đặc biệt nếu giờ của chúng con đã đến.
Lạy Chúa, xin thương xót chúng con !
Đặc biệt trong những ngày chiến tranh tang tóc.
Xin Chúa thương xót chúng con
Xin Chúa Kitô thương xót chúng con
Xin Chúa thương xót chúng con.
2. Vinh Danh-Gloria
Vinh danh Thiên Chúa trên trời
Bình an dưới thế cho người thiện tâm.
Vinh quang Thiên Chúa trên trời cao thẳm
Kỳ diệu thay bao công trình Chúa làm !
Vinh quang Thiên Chúa trên trời cam thẳm
và trên trái đất - chiến tranh tràn lan.
Vinh quang Thiên Chúa trên trời cao thẳm
-Đừng xao xuyến, người lính, chim sơn ca!
Vinh quang Thiên Chúa trên trời cao thẳm
Và trên trái đất – những cơ thể bầm giập
Những cánh tay mở ra.
Ý muốn trong lòng người thật xấu xa.
Như nó đã, đang và sẽ luôn như thế.
Chúng tôi ca ngợi anh, người lính, cổ mảnh mai, vòm họng sắc nét.
Chúng tôi chúc lành cho anh, người lính, người cầm lưỡi lê dựng đứng kẻ thù
Chúng tôi cất lên tiếng rên rỉ hấp hối của anh.
Chúa đôi khi có vẻ tàn nhẫn, nhưng vẫn tốt hơn ngai vàng trần gian.
Chúng tôi chúc lành cho ngài, thưa ngài Đại tướng
Chúng tôi tôn vinh ngài, thưa ngài Tổng thống
Người đã cướp đi sự mù quáng của chúng tôi.
Lẽ nào Chúa đã chà đạp chết chóc xuống cho đồng loại ?
"Vâng thưa ngài!" Đại tướng nói, đưa tay kính che mặt.
Anh ta đã tuyên thệ phục tùng sa hoàng thân yêu của mình
Nhưng sa hoàng thân yêu đã bay lên cành cây và kêu rống:
“Cocka-doodle-doo!”
Anh ta có một chiếc lược bằng vàng, và một cái đà ở trong mắt nữa.
Vinh danh Ngài trên nơi cao thẳm
Chúa ơi, đừng ở trong những gì đang diễn ra nơi đây.
Viên đạn là một kẻ ngốc
Lưỡi lê là một cậu bé ngoan
Một viên trúng đích - và không còn một cậu bé nào sợ hãi nữa.
Vinh danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần.
Amen.
3. Tôi tin-Credo
Tôi tin Chúa. chỉ có một mình Chúa
Ngài là Chúa của riêng mình.
Ngài là sự bình an do Ngài tạo ra
Ngài là ánh sáng nhờ đó thế giới được chiếu sáng
Và khi cờ chiến bay, Ngài là Gió cho họ.
Từ các lỗ bê tông đen, tên lửa bay.
Thế giới vô hình tấn công thế giới trong tầm mắt.
Tôi tin rằng trong Đức Kitô, Thiên Chúa đã làm người
Bị đóng đinh trên thập tự giá
Bên ngoài thời gian và trong thời gian
Bên ngoài không gian và trên một ngọn đồi
Giữa hai tên trộm, một đồng loại của bụi tro-đối với bụ tro.
Nhưng nếu cuộc đời là một biển cả
Thì Đức Kitô đang đứng mũi chịu sào
Chèo lái con tàu vũ trụ.
Một con tàu với hàng trăm nghìn khẩu đại bác
Tôi hoài nghi nó có thể cập bến Thiên Đàng.
Chúa Kitô nói “Ta không đến để đem bình an, nhưng gươm giáo”
Đó là cơ hội được ngã xuống trên trần gian
Nhưng khi tiếng kèn tổng lãnh thiên thần vang lên
Những ngôi mộ sẽ bật nắp đứng dậy
Những bộ xương sẽ sống lại và chúng sẽ phát triển cơ bắp và liền da
Họ sẽ bước ra chiến trường trong cơn mê sảng luôn luôn, mãi mãi và mãi mãi
Chiến đấu với với thời tiết của thời tiết
Những hầm hào cùng những hầm hào
Một khi chúng nằm cạnh nhau nuôi giòi bọ.
Và những con giòi bọ lớn lên
Như những con bò mắc bệnh thương hàn trên trang trại
Những chiếc xe tăng chạy ầm ầm
Cùng những chiếc máy kéo bọc thép nối đuôi xuống xếp hàng.
4. Thánh- Sanctus
Thánh, thánh, thánh, Chúa là Thiên Chúa quyền năng!
Vua các vua – Chúa của các chúa trên Trời
Chúa của các vầng sáng trên trời!
Người đã ra ngoài với chúng con để chiến đấu
Người đã nắm giữ kẻ thù ngay từ cổ họng!
Vinh quang của Người bao bọc đất trời như cái bình đựng đầy rượu.
Người để cho trái đất đảo lộn.
Hô san na trên các tầng trời !
Chúng con sẽ gặp lại Người ở thế giới bên kia.
5.Chúc tụng- Benedictus
Chúc tụng Đấng nhân danh Chúa mà đến
Trong thời gian vinh quang và đáng sợ
Thời gian của những rắc rối
Thời gian của chiến tranh
Vinh danh những người sẵn sàng ra chiến trường
Hàng hàng, lớp lớp, từng người trở thành anh hùng.
Và một lần nữa – Vinh danh Chúa trên các tầng trời!
Vinh danh Chúa trên các tầng trời!
Càng vào sâu chiến trận
Càng ít anh hùng ở lại phía sau.
6. Chiên- Agnus
Lạy Chiên Thiên Chúa
Đấng đã giải thoát tất cả mọi người khỏi cạm bẫy chết người
Lạy Chiên Thiên Chúa
Đấng đã gánh lấy tội lỗi khôn lường của chúng con
Lạy Chiên Thiên Chúa
Đấng đã biết và tha thứ cho mọi yếu đuối sai lầm
Lạy Chiên Thiên Chúa
Xin thương xót tất cả chúng con.
Lạy Chiên Thiên Chúa
Con Đức Chúa Cha, Ánh sáng bởi Ánh sáng thật
Lạy Chiên Thiên Chúa
Vị cứu tinh của các chòm sao, các hành tinh
và các vì sao trên bầu trời
Lạy Chiên Thiên Chúa
Biểu tượng vương miện của Người
Lạy Chiên Thiên Chúa
Xin thương xót chúng con.
Lạy Chiên Thiên Chúa
Chiên con nằm trên bàn thờ
Thời chiến tranh đã đến.
Những lò than mọc lên từ lòng đất.
Xin ban cho chúng con bình an
Cho chúng con thỏa lòng khát khao với lửa vĩnh cửu.
Họ nói, “Chúng ta lại bắt đầu chiến tranh”
Xin ban cho chúng con bình an. Amen.
Đình Chẩn tổng hợp và chuyển ngữ
