Đầu tiên chúng ta cần lưu ý là trong Cựu Ước, Chúa thường chọn gọi hay mặc khải cho các mục đồng. Đây là một motiv rất quen thuộc trong văn chương Do Thái Giáo. Chúng ta cùng điểm qua nhé.
- Chúa đón nhận lễ vật của Abel, một mục đồng, như diễn tả lòng ưu ái của Ngài đối với dân Israel, một dân du mục lúc bấy giờ (St 3,1-5).
- Các tổ phụ tiếp theo của Do Thái được Chúa chọn cũng à các mục đồng. Abraham, Isaac, Jacob. (St 12tt)
- Môsê được nhìn thấy bụi gai bốc cháy, và được sai đi cứu dân Israel khi ông đang đi chăn súc vật cho bố vợ trong hoang địa (Xh 3,1tt)
- Vua Saul được Chúa chọn và sai Samuel xức dầu làm vua Israel khi ông đang đi tìm các con bò đi lạc - ông cũng là mục đồng. (1Sml 10)
- David được Chúa chọn và sai Sammuel xức dầu tấn phong làm vua Israel thay cho Saul. Khi ấy ông cũng là một cậu bé mục đồng đang chăn chiên ngoài đồng. (1Sml 16,11-12)
- Một số ngôn sứ cũng được Chúa gọi khi họ đang đi chăn đàn vật (Amot, Jeremia).
- Và sau cùng, Tin Mừng Luca tường thuật rằng trong đêm Con Chúa giáng trần, các mục đồng là những người đầu tiên được nghe biết (Lc 2,8-14).
Mục đồng là một nghề phổ biến ở Israel, nhưng càng về sau khi vương quốc đã ổn định, thì đây là một nghề của người nghèo thất học. Và lạ lùng thay, những người bình dân thất học lại được Chúa chọn, được mặc khải những điều vĩ đại, như lời Chúa Giêsu tuyên bố: "Chúa Cha đã mặc khải cho những người bé mọn" (Lc 10,21).
Không chỉ trong Kinh Thánh, mà trong lịch sử Giáo Hội sau này, rất nhiều các cuộc hiện ra của Đức Mẹ ở đây đó thì thị nhân là các trẻ mục đồng như ở Saletta, Lộ Đức (Pháp) hay ở Fatima (Bồ Đào Nha).
Tại sao các mục đồng thường là đối tượng được Chúa chọn? Hầu hết ý kiến đều cho rằng, vì Tin Mừng được loan báo đầu tiên cho người nghèo. Đó cũng là điều Chúa Giêsu trích dẫn ngôn sứ Isaia khi Ngài khởi đầu sứ vụ công khai: "Thần khí Chúa ngự trên tôi, sai tôi đi loan báo Tin Mừng cho người nghèo khó" (Lc 4,14-22). Thêm nữa, người nghèo (và các mục đồng) là những người chân chất. Họ sẽ đón nhận và rao giảng cách chân thật điều họ được thấy mà không thêm vào những lý luận suy tư của cá nhân họ. Họ không giỏi giang để trích dẫn Kinh Thánh rành mạch như các kinh sư, nhưng họ có trái tim chân thành và đơn sơ để nhận ra mặc khải của Chúa cách cụ thể.
Thánh Luca tin rằng, các mục đồng là tượng trưng của người nghèo, nhưng đồng thời cũng là hình ảnh của dân Israel thuở ban đầu. Thêm nữa, cũng như vua Đavit từng là mục đồng, thì bây giờ, các mục đồng ở Belem - quê hương của vua Đavit - cũng là hình ảnh gợi nhớ cách đặc biệt về vua Đavit. Như thế, lời hứa ban Đấng Messias đã được ứng nghiệm trọn vẹn nơi Đức Giêsu mới Giáng Sinh, và người nghèo - dân Isarel của Chúa - là đối tượng đầu tiên được đón hận Tin Mừng này.
Tin mừng Luca cũng thuật lại là ngay sau khi được thấy Hài Nhi, thì các mục đồng ra đi và loan báo Tin Mừng này cho mọi người (Lc 2,17).
