Một đêm sau khi tỉnh dậy, Vân thấy mình có đôi chân lành cứng cáp, bước đi nhẹ nhàng, sau đó có thể chạy nhảy, tung tăng chơi bời, dạo bước trong ánh trăng nào đó của cuộc hẹn tình. Vân mừng phát khóc, lao đi khoe tất cả mọi người. Đầu tiên là người mẹ, mẹ cũng khóc. Khóc vì vui sướng. Ông Vân rung rung chòm râu, không giấu được nụ cười mãn nguyện. Trong tất cả mọi việc, ông đều bình tĩnh như thế, sâu sắc, ung dung.
Nhưng đó chỉ là một giấc mơ trong rất nhiều đêm mơ. Những giấc mơ đôi khi đổ về cả ban ngày, lúc thức giấc. Điều đó rất dễ giải thích. Vân cũng là một con người, cần nhu cầu tối thiểu. Càng ngày càng muốn khám phá thế giới, mở rộng nó.
Ngôi nhà có năm tầng, dành cho ba thế hệ. Ông Vân là người cuối cùng của thế hệ trước trong ngôi nhà. Một ngôi nhà rộng, nên chỗ phơi phóng giặt giũ được bố trí rất thuận lợi. Trên tầng tum, một ngôi vườn nhỏ được dựng lên, khá nhiều cây nhỏ. Thực sự là Vân chưa được khám phá nó, chưa bao giờ Vân đủ sức leo lên đó, nhờ những người khác thì không muốn. Vân chỉ tưởng tượng trong lời kể của đứa em về những mầm cây mới, về bông hoa và màu sắc của nó. Hay người chị gái của Vân thông báo về thành tích của cụm lan hài. Cũng có khi là một thông báo về thành viên mới của ngôi vườn nhỏ.
Thế giới đó thuộc về những thành viên khác, chứ không thuộc về Vân. Đó là do Vân cảm giác thế, không ai nói như vậy. Trong nhà, không ai ghét bỏ Vân. Rất yêu quý là khác. Tình yêu của những thành viên được đánh dấu bằng sự yên ấm bao năm nay. Mọi người biết chăm lo cho nhau, tiếng cười luôn ngự trị. Nhiều khi, đứa em Vân hồn nhiên đến nỗi, nói chưa đâu êm ấm bằng nhà mình, và nó muốn khua khoắng không khí thanh bình đó bằng một trò chơi. Nó muốn các chị mình phải bật cười vì trò ngộ nghĩnh này, nó muốn được oai phong trong trò chơi vua tôi. Trong một cuộc chơi, nó nói với người chị hãy hầu hạ ta. Chị Vân hỏi lại hầu ngài thần sẽ được gì? Con bé nói ta sẽ ban cho ngươi tấm chồng như ý.
Câu nói ấy khiến chị Vân và Vân không nhịn được cười. Vua nhí được chị rủ lên tầng hai. Chị muốn trả lại không gian này cho Vân và cây đàn. Và có thể, trên tầng hai, chị em sẽ chơi trò khác.
Nhiều khi, tay lướt trên phím đàn mà Vân không nguôi nghĩ đến ngôi vườn. Không ai có thể tỉ mỉ tả được màu xanh của nó, đếm được đầy đủ những bông hoa hiến dâng trong ngày, và thay Vân ngửi xem mùi hương chúng dâng đời. Vân còn muốn chạm vào những chiếc mầm non. Và, càng ngày Vân ý niệm một điều phải tự leo lên tầng tum mà không cần ai đưa.
Ngôi nhà có rất nhiều cửa, được ghép khung kính và phần gỗ sơn màu. Cha Vân ý thức một điều: muốn con mình nhìn được không gian ngoài trời càng rộng càng tốt. Vì Vân chỉ có tầng một, hành lang và những ô cửa. Để lúc nào đó Vân muốn lên ở tầng hai, cha Vân đã khoét thêm ba ô cửa ở những vị trí thích hợp. Vui vì điều đó, cha Vân chu đáo đến tuyệt vời. Sau mỗi buổi đến trường, bạn bè Vân có thể ghé qua chơi, từ xa Vân nhìn được chúng đang đến mà không cần phải ra ngoài. Những cơn gió làm lay chuyển cành lá ngoài kia, đôi khi mang theo nỗi niềm xào xạc từ nơi nào về. Có thể là bằng một phép lạ, Vân có đôi chân, nhưng đồng thời, khả năng mà Vân đang có bị tước mất. Sự bình yên trong ngôi nhà cũng bị tước mất. Vân thấy chán ghét đôi chân mới, muốn cắt bỏ nó để sự bình yên trở về ngôi nhà. Con bé út khóc sướt mướt. Nó đòi mẹ đòi cha.
Nhưng sự thật thì Vân vẫn chưa có chân. Ngôi nhà vẫn duy trì được tình yêu thương của những thành viên.
Là một người ngoan đạo và sống theo Phúc âm, chỉ có điều Vân được đến nhà thờ rất ít. Ngày nào Vân cũng đọc Phúc âm. Cuốn Phúc âm đặt ngay đầu giường. Vân thường suy nghĩ về hành trình của Chúa, chỗ dựa của bao trái tim con người. Vân cũng ngẫm về những đặc ân Chúa ban, điều người mặc khải. Đức tin sẽ cứu rỗi những tâm hồn. Vân đã tin, rất tin. Tâm hồn Vân được cứu rỗi.
Ông nội Vân là con chiên sùng đạo và hướng điều đó cho con cháu. Ông có một thế giới của riêng mình là căn phòng trên tầng hai, đối diện phòng của chị cả và cô út. Căn phòng có vài ba cái bát cổ, cũ kỹ và không mấy đẹp. Một chiếc bình đặt ngay ngắn trên chiếc ghế bốn chân cao cạnh tủ, không bao giờ thấy cắm thứ hoa gì. Ngoài ra, dưới gậm giường ông còn một cái tủ gỗ, cũng cũ kỹ, tróc sơn. Hỏi, ông nói trong đó không có gì, nhưng đó là kho báu. Sau này, ông sẽ truyền cho ai thực có lòng. Sau những năm tháng giặc giã, ông về sống bình yên với con cháu. Sự ra đi của bà nội là một nỗi đau, nhưng nỗi đau ấy được khỏa lấp bằng sự kính trọng của con cháu và những người xung quanh. Ông hay nói về những ngón chân. Những ngón chân nhỏ nhoi vậy mà thật có ích. Buổi sáng từ trên giường xuống, ngón chân tiếp đất đầu tiên. Ngón chân của những thiếu nữ thì khỏi nói nó đẹp thế nào. Ngoài nâng đỡ cho cơ thể, những ngón chân cũng biết làm duyên, tuy rằng không thể bằng ngón tay.
Có những khi, ông ngồi giảng Phúc âm cho ba chị em nghe. Con bé út không thôi ngừng sờ nắn bàn chân không còn ngón của ông. Bài giảng của ông bị đứt quãng bởi câu hỏi ngô nghê của nó.
- Những ngón chân của ông biến đâu mất? - Ông Vân nói:
- Chúng đã hy sinh.
- Hy sinh là thế nào? Và để làm gì, hả ông?
Ông Vân nói hy sinh là hiến dâng, hiến dâng một cách không khiên cưỡng. Là việc cao cả để có những ngôi nhà thế này, có sự bình yên, có lời Phúc âm đọc vang trong giờ hành lễ, có cả tiếng cười… rất nhiều. Em út Vân nói ngón chân nhỏ vậy mà biết hy sinh, tài quá. Mặt nó nở ra. Và nó đòi hy sinh. Hy sinh để đổi cho Vân có đôi chân. Nó yêu Vân. Ông dọa nếu nó hy sinh thì phải hy sinh cả đôi chân mới đủ. Vì còn quá bé, nó bỗng sợ, vậy là để một người đi được người kia phải hy sinh cả đôi chân. Không ổn. Vẫn chỉ một người đi được. Một lần con út khóc. Nó nói với Vân bằng giọng cảm động: “Em sẽ hy sinh cho chị một chân, mỗi chị em có một, chúng ta có thể chống gậy mà đi”. Vân xoa đầu nó. Một con bé sáu tuổi đã biết nói vậy. Vân cảm động trào nước mắt, ôm chặt em vào lòng. Nó vẫn không ngừng sờ vào bàn chân khuyết của ông. Điều đó không làm ông giận dữ, mà ngược lại ông thấy vui. Con bé nói nó muốn làm như thế.
Sống nhường nhịn, vì niềm vui người khác cũng là cách hy sinh. Ông Vân còn nói vậy.
Nhưng con bé đã không quên ước muốn hy sinh. Nó muốn Vân có niềm vui. Và, nếu phép lạ diễn ra để sự hy sinh của con út thành hiện thực, Vân cũng không muốn. Rồi sẽ sinh ra những rắc rối khác cho mà xem. Cha mẹ sẽ thương nó, lại muốn hy sinh thứ gì đó. Sự hy sinh cứ lặp đi lặp lại, mãi chỉ là sự gán ghép phần thân thể của người này sang người kia. Không những không thể có một sự hoàn thiện mà mọi thứ sẽ bị xáo trộn. Thôi, hãy cứ để mình gánh chịu là kẻ ngồi trên xe lăn để êm đềm vẫn diễn ra, để đừng ai sau đó phải thốt lên êm đềm đã biến đi đâu. Vân nghĩ vậy.
Để củng cố tinh thần cho ba chị em, ngoài cây thập giá bạc đeo trên cổ bằng sợi dây i-nốc, ông Vân đưa cho mỗi đứa một đồng xu cổ, có in hình cây thập giá. Ông nói hãy gìn giữ nó. Đánh mất nó nghĩa là đánh mất niềm tin. Vân cho đó là lời phó thác của Chúa qua ông. Nên nhủ lòng gìn giữ nó như gìn giữ niềm tin. Đó còn là một đặc ân mới. Đặc ân hạnh phúc và con đường đến thiên đàng. Chiếc đồng xu cổ nho nhỏ như bánh lễ cha xứ vẫn trao cho những con chiên cuối thánh lễ. Người nói: “Mình thánh Chúa Kitô”, con chiên nói: “Amen”, há miệng để cha đưa bánh vào. Con chiên cúi đầu và bước ra. Vân có thể nhớ mình đã chịu lễ bao lần. Đó là thứ bánh Thánh, bánh bằng thân xác Chúa, người ban cho con chiên để nhớ về Người. Nên Vân còn muốn gìn giữ đồng xu, như gìn giữ chính mình thánh Chúa. Lúc nào Chúa cũng ngự trong tim.
Ngồi trên xe lăn, trong thế giới của mình. Vân hằng nghĩ đến ngôi vườn nhiều hoa trên tầng tum. Những chú chim có thể kể cho Vân về sự duyên dáng tiếp theo của những cành phong lan vừa điểm xuyết cho vẻ đẹp kia. Chúng cũng có một linh hồn riêng của mình, rất sinh động. Đời chúng là cả một cuộc hiến dâng. Trong một bài Phúc âm, nói Chúa đã cưu mang cả cỏ cây ngoài đồng. Huống hồ con người - do Người tạo ra.
Ngay sát nhà là những cây nhãn to xác của nhà hàng xóm xòe rộng tán lá. Nhà Vân chỉ trồng trong phần đất nhà mình được mấy khóm riềng, nghệ chứ không tạo ra được ngôi vườn ở đó. Vân đặt ra giả sử. Nhưng nó luôn chối từ Vân. Sự thật vẫn là sự thật. Sự thật bắt Vân tư duy ngôi vườn nhỏ trên kia. Lúc này có thể nói đã qua thời niên thiếu. Vân vào cấp III, cùng với con đường đến lớp sẽ dài hơn. Như thế nghĩa là Vân đã không có tuổi thơ gắn bó với ngôi vườn nhỏ. Giây lát nào đó, Vân tự an ủi, cho phép tuổi thơ mình dài hơn. Quyết định hết tuổi thơ vào ngày Vân nhìn thấy ngôi vườn.
Từ những ô cửa, ai đó có thể nhìn thấy Vân nếu đi ngoài đường, quay mặt vào ngôi nhà. Vân thấy mình không phải là một sinh vật lạ, vì ở lớp, trên đường về, lúc ở nhà, con người đều thấy Vân. Có lúc Vân khóc, khóc khi con đường của mình không có đôi chân, vì sự tủi thân, lời dè bỉu của không ít người có chân. Sau này, Vân sẽ không có người con trai nào yêu theo đúng nghĩa. Sự khiếm khuyết kia mãi giữ Vân ở lại, trung thành với chiếc xe chậm rù rì. Đời Vân bị giới hạn bằng những vô nghĩa không có bộ mặt. Vân thấy mình đau. Và nỗi đau tạm dừng lại khi Vân nghe ông nội giảng Phúc âm. Tin nơi Chúa, nên không thể có những suy nghĩ tật nguyền.
Ông thường mang những thứ đồ cổ của mình ra lau chùi. Đến nỗi không còn một hạt bụi. Ông chau chuốt chúng, coi chúng như thứ tài sản quý. Hình ảnh đó cha Vân không hài lòng. Đó không phải là đồ cổ, đó chỉ là thứ ký ức đã quá yếu mềm. Cha nói ông nên từ bỏ chúng, tìm kiếm thú chơi khác. Chiếc hòm, những cái bát, những chiếc mũ cối cũ sờn bạc phếch… chỉ là nơi để lũ chuột ẩn nấp và quậy phá. Ông không bao giờ muốn xa chúng. Xa chúng là quên đi ký ức, kỷ niệm. Sự hiện diện của chúng không phải gợi đến sự chết chóc hay cũ kỹ. Nó nhắc nhở đến một thời. Con người có lúc quên mất mình đã quên. Một sự thật nguy hiểm nhường nào. Ông sẽ trao những thứ đồ đó cho người có tâm. Vân tin thế.
Mẹ Vân cũng không muốn sự có mặt của chúng, chúng chỉ làm chật nhà và làm mất thời giờ của ông. Chính con bé út cũng không ưa chúng. Nó nói những thứ đó không sạch và đẹp. Nó muốn ông bỏ chúng đi và thay vào đó thứ gì thật ngộ nghĩnh. Còn quá bé nhỏ, con bé chỉ ưa những thứ hợp mỹ quan ở lứa tuổi nó, điều đó không đáng trách. Và nó không muốn vào phòng ông. Tại sao? Nó sợ mùi cũ mốc ấy.
- Em còn nhớ bài Phúc âm hôm qua không?
Bé út trả lời.
- Em không nhớ rõ lắm. Vì em chưa lớn.
- Bài Phúc âm nói những thứ vô tri cũng thuộc tình yêu của Chúa. Nó là tài sản của Người. Nên em không được ghét bỏ chúng. Nó nhắc nhớ về những chiến công.
- Chiến công gì?
- Bàn chân không ngón của ông là một ví dụ. Chiến công của những con người hy sinh.
Bé út cãi lại Vân:
- Em thích hy sinh, nhưng không thích những thứ đó đâu.
Vân không muốn nói gì thêm. Trong ba chị em, có một đứa không thích thứ đồ cổ của ông. Niềm vui của Vân giảm xuống.
Vân ít nói về cha mẹ. Vì họ đi làm cả ngày, từ đây vào trung tâm thị xã không có gì là xa. Con đường cha mẹ đi đầy gió bụi và tiếng xe. Bằng chứng là ngày nào về, trên quần áo cũng có một lớp bụi bàng bạc. Cha mẹ đi làm, có lương ổn định nuôi ba chị em. Vân vẫn thấy cha mẹ vui cười với nhau. Khi cha mẹ vui những đứa con thấy hạnh phúc.
Tự hào vì điều đó, cha mẹ luôn yêu thương ba chị em. Cuộc sống trong ngôi nhà này đầy ắp tình yêu. Đừng bao giờ có quỷ thần đến cướp cõi bình yên này. Vân cầu nguyện để được bảo vệ an toàn. Vân cầm lấy đồng xu trong tay và nghĩ về hình ảnh Chúa treo trên cây thập ác, máu từ cạnh nương long đổ ra.
Vân có thêm hai người thân nữa là con Cún và chú mèo mướp. Con mèo mướp có một vị trí đặc biệt thích nằm, đó là lòng Vân và góc tủ đầu giường Vân. Vân thường vuốt ve bộ lông óng mượt của nó, trông nó đáng yêu. Và có ngày, nó muốn nằm mãi trong vòng tay Vân, như thể thế giới đó mới thực sự bình yên. Về phần con chó, nó phải ở trong chiếc cũi gỗ, là thế giới riêng của nó. Thi thoảng mới được ra ngoài. Con chó có nhiều biểu hiện ghen tị về sự tự do của con mèo. Có lúc nào đó nó nghĩ tại sao nó không là mèo để được Vân vuốt ve. Tại sao sinh ra nó lại là kiếp chó. Để nó bớt buồn, thi thoảng Vân nhờ bé út thả con chó ra. Vân vuốt ve lên bộ lông tua tủa. Nó mừng rỡ liếm vào tay Vân, vào chiếc xe lăn. Vân vui mừng vì thấy nó vui. Đúng là, tất cả mọi sinh vật đều muốn có niềm vui. Thử hình dung, nếu hoa không có ong bướm, một khi thiếu vắng hình dáng con người, chúng sẽ buồn tẻ thế nào. Không có ai thấy chúng đang đẹp, chứng kiến sự hiến dâng của chúng.
Vào những ngày thu xào xạc, Vân cảm nhận được cả sự tao tác của từng cơn gió, dáng vẻ nặng nề ầng ậc của những đám mây, hay sự hoang hoải của con đường ngoài kia. Liên tiếp, những cơn mưa đến viếng thăm. Nơi xa lắc lơ nào đó hằng run lên mỗi khi cơn bão đổ về.
Vân thường ngồi nhìn những cơn mưa lớn, gặm nhấm tiếng ầm ào của chúng. Đôi khi cơn mưa kéo dài vào buổi chiều, Vân mong đừng kéo dài đến lúc cha mẹ đi làm về, con đường về sẽ bị chặn.
Và một giấc mơ khác đã xảy ra, Vân thấy mình không còn cả hai tay. Vân thấy hận tất cả những kẻ có âm mưu đánh cắp hai cánh tay nhỏ nhắn đó. Vân sẽ bất động, giống như một khúc gỗ. Từ đó chết dần, bởi không còn cánh tay, Vân không thể tự ăn uống. Một lúc nào đó, Vân biến thành đám mây. Đám mây thì không có tương lai, quá khứ, hiện tại. Cũng không còn ký ức. Sau đêm đó, Vân đòi chị cả ngủ bên cạnh mình. Chị đang ngủ với bé út, nay bé út rất khó chịu.
- Em sao thế?
- Những con quỷ, chúng muốn đánh cắp hai cánh tay em.
- Làm gì có, ngôi nhà này Chúa đã và đang ngự. Không ma quỷ nào có thể lẻn vào, và trên người em Chúa cũng ngự. Người ở khắp mọi nơi và không để quỷ sứ làm bậy. Em không tin điều đó sao?
- Có, nhưng em đã thấy quỷ. Chúng đến từ giấc mơ.
- Ngoan nào, đó chỉ là giấc mơ. Những giấc mơ sẽ trôi đi không bao giờ là hiện thực. Em yên tâm, hãy nghĩ đến Chúa. Em sẽ không sợ gì.
Ông đưa chị và em út về quê. Vân phải ở nhà một mình hôm đó, còn cha mẹ thì đi làm. Đêm đó, cha mẹ bàn tán những công chuyện ngoài xã hội. Hai người tưởng Vân đã ngủ nên nói chuyện không giấu giếm. Vân nghe thấy hết. Họ còn to tiếng với nhau. Vân không bao giờ nghĩ được rằng ngoài đời lại lắm chuyện phức tạp đến thế. Những người có chân lẽ ra phải sống thoải mái hơn, đằng này họ vẫn lo sợ. Câu chuyện của cha mẹ là câu chuyện về sự lo sợ, sự gian manh xảo trá. Cha mẹ đã nói đến những đồng tiền. Trong đời đã vài ba lần Vân phải cầm tiền mua sắm. Ngoài ra tất cả những người khác trong gia đình mua lấy cho Vân. Vì thế, đôi khi Vân còn không để ý hình dáng nó thế nào. Đầu óc Vân hoàn toàn trong sạch với những đồng tiền.
Vân muốn nhổm dậy, và khoé mắt trào nước. Ôi, tất cả sự xảo trá đang diễn ra. Tất cả. Câu chuyện của cha mẹ cho Vân một hình dung về thế giới bên ngoài, thế giới mưu sinh và bộ mặt của nó. Thế giới mà người ta lừa lọc nhau, người ta vơ vét bằng tất cả sự ích kỷ vốn có. Vân càng thấy nụ cười của mẹ giả tạo, nụ cười ngày thường của cha là gian xảo. Và càng tội lỗi hơn, Vân được truyền dạy những bài học làm người, cả ba chị em. Những bài kinh thuở nào cha mẹ dạy Vân đọc, lời cầu nguyện đêm đêm. Thế có nghĩa là Chúa cũng bị lừa. Chúa có biết không? Những lời mặc khải, thánh ân, những bí tích. Vân thấy mình ân hận là con của người có tội. Ngôi nhà này, cái sự bình yên này, cả vườn hoa xinh đẹp trên kia nữa. Tất cả được tạo ra từ thói ích kỷ, lòng tham.
Vân mang trong mình nỗi dằn vặt, bỏ đồng xu ra, ngậm vào miệng. Vân nghĩ đến nước Thiên đàng, nghĩ đến Hỏa ngục. Vân thèm khát đích thực tuổi thơ, sau đó căm ghét thế giới bên ngoài.
Hằng đêm, Vân không ngừng khóc một mình. Những điều đó Vân không muốn nói cho ai. Tất cả sẽ buồn rầu, ông nội sẽ đau đớn mà mất sớm. Con cháu không còn điểm tựa nào. Sự chịu đựng đó khiến đầu óc non nớt của Vân ngày càng suy sụp, đôi mắt vô ưu và mỏi nhừ. Cầu mong cho sự bưng bít này thành công. Vân muốn chịu đựng để mọi chuyện trong ngôi nhà vẫn diễn ra bình thường như nó hằng có. Nụ cười của người chị, hồn nhiên bé út, ung dung ông nội. Và cả ánh mắt dịu dàng chăm chút của cha mẹ. Chị với em, và ông không có tội gì. Họ không nên biết chuyện đó. Vân đã khuyết tật, trái tim dù có gầy mòn đi cũng chả sao, cùng lắm là chết. Cái chết nhẹ như đám mây, vậy thôi. Vân không muốn sự tao tác diễn ra. Thảm cảnh mùa thu và những cơn bão trên truyền hình ai cũng thấy rồi. Ngôi nhà này tuy thế mà rất yếu ớt, một cơn bão đổ về, nó không thể nào chống đỡ.
Vân đã lên cơn sốt vào một buổi chiều hoàng hôn đỏ ối. Vân ám ảnh bởi ngôi nhà nhiều cửa của mình. Tất cả những ô cửa đó như hốc mắt của ngôi nhà. Trong ánh hoàng hôn, những ô cửa đỏ rực, và từ đó ộc ra dòng máu. Hủy diệt đã đi tới đây. Sự sống, cây cối, con người, chú mèo, cả con Cún nữa… Sự sống của ngần ấy sinh mạng biến mất sau buổi hoàng hôn lướt qua bầu trời. Vân thấy mình bay theo những đám mây đen…
Ông nội đã giúp Vân thoát khỏi mê man và cơn sốt. Ông hỏi vì sao mắt Vân sưng húp và má tóp xuống. Vân khóc trong vòng tay không và từ chối nói lý do. Nỗi buồn này được ông xóa nhoà bằng niềm tin. Niềm tin vào chính trái tim ta. Ông nói trái tim con người làm họ phục hồi nhanh nhất.
Sự có mặt của những con chuột trong ngôi nhà làm Vân quên mất ngôi vườn. Chị và em gái cũng quên mất việc phải kể sự hiện diện của những bông hoa mỗi ngày. Tất cả đang dồn cho việc diệt chuột. Đây không phải lần đầu tiên lũ chuột viếng thăm. Dường như, cùng với sự phát triển của con người thì lũ chuột cũng tinh vi xảo quyệt hơn. Trong một bài giảng ở lớp, thầy giáo nói vậy. Lũ chuột đã không từ bỏ cơ hội nào để đục khoét.
Con Cún và chú mèo sẽ là hai thành viên đắc lực của chiến dịch diệt chuột. Công việc này, cả ba chị em cùng muốn tham gia, rất hào hứng. Nhưng Vân không thể cất đi được khuôn mặt buồn trước đó, Vân phải khiên cưỡng cười nói. Vân trả lời câu hỏi rằng vì còn mệt nên không thể vui.
Căn phòng của ông cũng có rất nhiều chuột. Bé út nhìn thấy trước hết. Vân được chị và em đỡ lên tầng hai để chứng kiến. Tất nhiên, Vân chỉ có thể ngồi một góc nào đó, chờ đợi chuột chạy qua và dùng gậy kết liễu chúng. Lũ chuột đang được dồn đến một vị trí bất lợi. Con út khanh khách cười khi thấy lũ chuột chạy với dáng vẻ sợ hãi hốt hoảng. Một con quá sợ hãi vì bị quật trượt. Nó leo lên chiếc bình cổ, con út với chiếc gậy trên tay, đập bốp vào chiếc bình. Chuột kêu chít chít và lao ra, nó chạy lẫn vào đống bát cổ. Con út lại vung lên, chan chát. Vân hốt hoảng hét lên đòi con út dừng tay. Con út đã dừng lại và nhìn vào những mảnh vỡ của chiếc bình.
- Tại sao em đập vào nó?
- Em không đập nó, em chỉ đập chuột.
- Nhưng bình đã vỡ, bát cũng vỡ. Hãy dừng việc này lại.
Vân oà khóc vì chiếc bình. Ông nội sẽ ra sao khi trở về nhìn thấy chiếc bình đã vỡ. Mặt con út tái xanh, nó lẩn lên tầng tum ngồi một mình.
Ông nội hỏi nguồn cơn. Chị cả nhận lỗi. Vân nhận lỗi. Con bé út khóc nhận lỗi. Ông khen cả ba chị em dũng cảm, nhưng rốt cuộc ai là người thực sự làm vỡ. Con út hồn nhiên:
- Tại lũ chuột. Vì diệt chúng mà cháu làm vỡ bình.
Đôi mắt hiền từ cùng nụ cười nhẹ bẫng, ông nói không sao, vỡ rồi thì thôi. Nhưng các cháu phải cẩn thận hơn khi diệt chuột. Dù nói thế, chỉ Vân là hiểu ông đã buồn thế nào, bởi vì ông quá yêu những chiếc bình cổ. Cái cách ông lau chùi là sự chứng minh.
Lũ chuột tha cả bọc tép khô ông nội treo trong nhà bếp. Vào mùa đông, thức ăn khan hiếm hơn và dường như lũ chuột sinh ra nhiều hơn. Chúng tràn vào tất cả những nơi có thể, bằng những lối, những khe có thể. Cả chó và mèo tham gia vào chiến dịch. Vân đích thị nhìn thấy chiến công của chúng, những chú chuột ương bướng kia chịu chết dưới hàm răng của chúng. Nhưng không xuể, lũ chuột đã tấn công ngôi nhà như một thứ bệnh dịch.
Buồn biết bao nhiêu vào một buổi sáng chị gái phát hiện ra con mèo đã chết dưới mặt đất ở tầng một. Mồm nó ứa máu. Sau đó bé út thông báo ngôi vườn nhỏ trên tầng tum tan hoang. Có vết chân mèo, chân chuột trên mặt đất. Hoa và cây bị gãy ngang. Những chậu lan nhừ nát, và rất nhiều sợi lông mèo, máu đỏ lưu ở đó. Nơi đây đã diễn ra một cuộc đọ sức, một trận đánh bạo liệt. Nhưng không có con chuột nào tử nạn. Như thế để giải thích cho cái chết của con mèo. Nó đã chiến đấu anh dũng, và một sự sơ sểnh nào đó, với thân thể đuối sức cộng lại đã dẫn đến cú rơi từ trên tầng cao, mà nó không thể đỡ mình.
Chỉ còn con chó đơn phương độc mã với lũ chuột. Những tầng trên, chị gái và em út tìm mọi cách để lũ chuột phải dời khỏi phòng. Đêm đêm, con chó được thả ra để diệt chuột. Sáng nào cũng vậy, trên mặt sân gạch và những khe nhỏ, thường có máu và lông chuột. Con chó không ăn được cơm. Nó đã ăn thịt những con chuột. Một tuần liên tục như thế, Vân nhận ra sự đuối sức của con chó. Nó nôn mửa, sau đó là đi ỉa. Người nó xọp xuống nhanh chóng. Và nó chết vào mấy ngày sau, Vân thấy đôi mắt nó buồn buồn nhìn Vân, như lời xin lỗi cô chủ nhỏ của một tên đầy tớ trung thành bất lực trước sự xâm hại của lũ cướp. Nó chết trong những chiến công.
Vân khóc. Con út khóc. Người chị buồn rầu.
Không tìm thấy đồng xu ông nội trao đâu cả. Vân nhớ là đêm qua, sau khi cầu nguyện đã đặt nó ở đầu giường. Đúng rồi, chỉ có lũ chuột. Lũ chuột đã tha mất. Vân hỏi con út về đồng xu của nó. Sau một hồi lưỡng lự, nó khai thật. Một lần vô ý nó đánh rơi trên đồng cỏ. Chị gái thì vẫn còn. Chị cẩn thận hơn, chị đang chuẩn bị cho con đường tu, theo chân Chúa. Vậy là ba chị em, hai người đã đánh mất đồng xu.
Vân định nói chuyện này với ông, nhưng thấy ông cặm cụi trong bếp kéo tất cả mọi thứ ra tìm bọc tép khô, gói ni lông tỏi và hành khô, cả cái lót nồi lũ chuột giấu đâu đó. Vân quay ra, sợ ông buồn.
Chị gái vào nhà Dòng. Trò chơi vua tôi của chị và em út khiến Vân buồn rầu. Nó hứa sẽ tìm cho chị người chồng như ý. Dù đó chỉ là một trò chơi, nhưng đã đóng dấu vào lòng ba chị em, đặc biệt là Vân.Vân biết rằng con đường tu nghiệp, theo chân Chúa là tốt, nhưng cùng với nó là sự chia cắt của ba chị em. Chị phải đi xa, đêm ngày làm việc nước Trời, sống theo Phúc âm. Có nghĩa là trách nhiệm của Vân với con út lớn hơn, Vân là chị nó. Trước khi đi chị đã chữa lại ngôi vườn, giúp nó hồi phục lại, những bông hoa bắt đầu đời hiến dâng.
Ngôi nhà này đang hiện rõ sự trống vắng. Số lần cánh cửa mở ít dần. Lời hát say sưa thánh ca cũng không còn, chỉ còn là mảng hoài ức của một cuộc ra đi. Có lúc, trong thế giới của mình, Vân ớn lạnh vì cô đơn.
Để hạn chế sự xâm hại của lũ chuột, chỉ còn cách đề phòng. Tất cả những thứ lũ chuột có thể ăn được phải được che đậy cẩn thận. Cha Vân mua con chó khác, nhưng nó chưa làm được việc. Dù thế nào, Vân vẫn thấy sợ vì sự có mặt của lũ chuột. Chúng có thể làm hại Vân bất cứ lúc nào. Mắt chúng có ở khắp nơi, chúng lại ẩn nấp trong bóng tối.
Cuốn Phúc âm đặt đầu giường Vân đã bị chuột gặm nham nhở. Đêm qua, mệt quá chưa kịp cất trên nóc tủ, Vân đặt nó ngay đầu giường. Vân âm thầm khóc, và thấy ân hận làm sao. Vân nhận ra khuôn mặt mệt mỏi của ông nội. Những nếp nhăn dày hơn, sự già nua đã ập oà, và sức khỏe ông giảm sút. Ông chữa lại cuốn sách trong một nỗi đau nào đó khó gọi tên. Nhưng cuốn sách không trở lại bình thường được, vết cắn nham nhở vẫn còn trên đó. Ông mệt mỏi trở về căn phòng.
Vân buốt ruột khi con út ca ngợi tình yêu của cha mẹ. Cha mẹ là những người tuyệt vời nhất. Cũng đúng thôi, trong mắt nó là như vậy, khi nó không hề biết chuyện gì đã xảy ra. Vân chỉ thấy mong manh trong lúc này, sự thật xâm lấn, những ngờ vực xâm lấn. Cùng với sự khinh bỉ nữa. Nhưng Vân phải dồn nó vào trong.
Ông nội ốm phải vào viện, một tháng sau mới trở về, nằm trong căn phòng, dáng già nua mệt mỏi. Ông thường mê man nói về đạo đức, nhưng không đầu không cuối vì ông đã lẫn lộn. Vân ở tầng hai để tiện sang chăm ông.
Vân thấy thế giới của mình đang chuẩn bị vỡ ra, hàng ngàn mảnh. Ngôi nhà này sẽ biến mất trong chớp mắt, còn đâu những bình yên.
Vào một tối nhập nhoạng đau buồn, cha mẹ Vân trở về thì công an đến. Họ đọc lệnh bắt, Vân ù đặc tai, chỉ nghe loáng thoáng mấy câu. Người cha, người mẹ bị bắt vì biến món tiền lớn của Hội Bảo trợ trẻ em mà chính người cha là chủ tịch thành của riêng. Vân đau đớn biết nhường nào. Sự thật này, Vân biết nhưng không ngờ ngày này đến quá sớm. Trái tim của Vân tan nát. Người ta mang cha mẹ đi khỏi ngôi nhà. Con bé út gay gắt đòi giữ cha mẹ lại, tiếng nó khóc khiến người ta mủi lòng, nhưng cha mẹ nó không thể được thả ra.
Muốn mãi mãi, sự thật về ngôi nhà này là một bí mật, hay một phép lạ nào đó biến cha mẹ Vân thành những người lương thiện. Lẽ nào Chúa có thấy tội lỗi này, nên Người không ngự ở đây, và những đau khổ lo lắng diễn ra.
Nỗi đau này đè gí Vân. Vân ôm ngang người ông, khóc đã đời. Vân không còn niềm tin, không còn hứng thú nào của niềm vui cuộc sống. Vân cảm giác mình chỉ lướt qua thế giới này, chờn vờn trong một buổi sớm đầy sương. Và, tất cả mau chóng qua đi.
Vân làm ướt vạt áo ông bằng những giọt nước mắt.
- Con biết chuyện này, lẽ ra con phải nói cho ông để ông khuyên cha mẹ.
- Ông đã khuyên, cũng lường trước ngày này sẽ xảy ra. Giờ thì mọi chuyện đã khác.
- Hóa ra là ông cũng biết, con ngỡ chỉ mình con. Con đã bưng bít nó.
Chị gái Vân trở về thăm nhà. Vân thông báo tin buồn vừa diễn ra, Vân khóc trước mặt chị. Chị gái không rơi một giọt nước mắt. Chị đã lường trước việc này. Hóa ra Vân lầm, sự rạn nứt của thế giới này không chỉ mình Vân biết. Có nghĩa là nỗi đau từng diễn ra trong nhiều năm tháng, và được che phủ bởi niềm vui, nụ cười. Tất cả chỉ là sự khiên cưỡng, giả tạo. Vân mới là kẻ không biết gì. Điều đó làm Vân tự trách mình đã quá ngây thơ.
Bỗng Vân căm ghét thế giới của mình hơn bao giờ hết.
Chỉ còn ngôi vườn nhỏ nhoi trên tầng tum, đó là nơi cuối cùng có thể an ủi Vân trong lúc này. Vân không ngừng nghĩ đến nó, không ngừng hình dung những bông hoa, màu sắc, diệp lục. Vân muốn lên đó để kết thúc tuổi thơ của mình - một tuổi thơ kéo dài. Vân phải trở thành người lớn, không thể mãi hồn nhiên với một thân xác người lớn. Và, Vân muốn thoát khỏi giới hạn của sự khiếm khuyết này.
Từ tầng hai, Vân bám tay vào lan can cầu thang và đu người lên, nhích từng bậc một trong khó khăn. Vân mím chặt môi và nhủ hãy cố gắng. Trên kia là một vùng trời khác, chưa bao giờ Vân tận mắt nhìn thấy. Và Vân quyết chinh phục những bậc thang. Cơ thể bé nhỏ này đã quá nặng nề với Vân trong lúc này.
Từ tầng hai lên tầng ba không khó khăn lắm, nhưng tầng ba lên bốn thì là cả một sự cố gắng rồi. Tầng tum là tầng thứ sáu, Vân tạm gọi đó là thiên đường nhỏ nhoi. Vân nghỉ ở tầng bốn chừng năm phút. Hơi thở gấp gáp, tưởng chúng chui ra từ lỗ tai. Sự quyết tâm này âm ỉ rất lâu, và nó bùng lên đúng lúc Vân tuyệt vọng nhất, chơi vơi trong cảm giác cô liêu. Sau đó, cứ năm bậc Vân lại phải nghỉ lấy sức. Trên tầng năm, Vân cười, một nụ cười meo méo mệt mỏi, và vì độ cao vừa chinh phục. Chỉ còn một tầng nữa, mở cánh cửa gỗ kia ra là đến thiên đường nhỏ, ở đó sẽ là nơi Vân thoát ra khỏi tuổi thơ ngây.
Niềm vui nhảy nhót trong đầu vì Vân đang ở tầng tum và chuẩn bị mở cửa. Giây phút này đánh dấu sự lớn lao, ý chí Vân đã không tật nguyền, lòng tin và dũng cảm đã cho Vân một độ cao.
Đưa tay mở cánh cửa gỗ, nhìn lên trời trước, ánh sáng trắng, chưa bao giờ Vân nhìn thấy màu trời trắng như thế, bởi chưa bao giờ ở độ cao thế này. Nhìn trời rất lâu, bằng ánh mắt của một người đang lớn, đang vượt qua mình. Ánh sáng loa loá khiến Vân chỉ nở nụ cười, còn mắt lúc này dường như nhắm lại. Lê lết bằng hai cánh tay và mông, Vân nghĩ đến sự tiện lợi của đôi tay, may mắn nó đã không bị cướp mất, để khỏi phải thành một khúc gỗ vô hồn. Vân sững người lại. Trước mắt Vân, màu xanh bị tàn phá, những bụi hoa, chậu lan, cả những bông hoa chỉ còn dấu tích. Sự chết chóc viếng thăm thiên đường nhỏ. Cây lá phần lớn đã khô và úa tàn, còn bị bật tung phần gốc. Tất cả, không còn một chút bình yên, một sức sống. Con đường của Vân bị đóng, và Vân rơi khi hy vọng cuối cùng vừa lóe sáng. Một nỗi đau thốc qua tim, bò vào những mạch máu, lan sang hơi thở, ực vào miệng sau lại lần qua ruột, thấm toàn thân thể. Giống như nguồn nước từ đất bốc lên nuôi cây thế nào.
Bàn tay mềm nhũn, mắt đờ đẫn và tinh thần sụp đổ. Vân cố nghĩ mọi chuyện không xảy ra, trước mặt đây chỉ là một hiện thân nào đó của cái chết, của sự tàn ác. Và sẽ có một thiên đường nhỏ nữa, sẽ tìm thấy. Vân đến gần những khóm cây, đưa tay với lấy. Sự thật. Không phải là ảo giác nữa. Màu xanh đã chết. Vân muốn đánh cắp mạng sống mình, bởi vì Vân cũng bị đánh cắp mất sức sống, và hy vọng. Vân không thể sống mà không còn hy vọng.
Lan can của tầng tum không cao lắm, Vân bò ra và toài người lên. Bên dưới là một độ sâu, không cần biết. Nhưng nơi đó có gió, có cả tịnh không êm đềm. Chỉ cần xuống đó là Vân sẽ thành một cơn gió khác. Là cơn gió thì khỏi phải nhẫn chịu khiếm khuyết này, Vân sẽ mang hy vọng của gió và tình yêu của đám mây. Lúc này, tì người lên và Vân đứng thẳng, bằng hai cái cùi chân. Vân cao hơn lan can. Một độ cao lớn nhất cuộc đời. Vân chúi đầu xuống, cảm giác rơi nhẹ bẫng. Vân nghe tiếng thì thào của gió, mây bay ra đỡ lấy mang đi, những đám mây màu hồng diễm vóc.
Thiên thần đã hỏi Vân:
- Con đi đâu đó?
- Con đi tìm thiên đường.
- Thiên đường ở xa lắm.
- Xa con cũng đi. Con đã có một thiên đường, nhưng nó đã bị đánh cắp. Xin ngài chỉ cho con cách phải tìm nó thế nào.
