(Nguồn: Sưu tầm)
- Sắp ngắm Tuần Thánh rồi, anh sẽ đi ngắm ở đâu?
Nàng bỗng dưng mở lời vào Ngày Lễ Lá, tôi ngỡ đó là một lời mời:
- Thường anh sẽ đi Nhà thờ Làng Tám, nhưng nếu em muốn, anh sẽ đưa em đi bất cứ Nhà thờ nào! Thái Hà nhé, hay Hàm Long, Nhà thờ Lớn?
- Ồ không, ý em là…là…
- Em nói đi!
- Em muốn hỏi anh về cuộc Khổ Nạn. Anh co cảm xúc gì không? Anh dự ngắm thế nào?
(Ái chà, nàng đang “thử” mình chăng, tôi nhủ thầm, nhưng với nàng, tôi cũng chả giấu gì cảm xúc cả, hơn thế, cảm xúc với Chúa Mẹ thì có gì phải giấu)
- Thứ ngắm 11 em ạ, lần nào anh cũng rưng rưng nước mắt khi Chúa Giê-su trao Đức Mẹ cho ông Gio-an. Chỉ có điều có lẽ hơi khác là anh thương Mẹ hơn cả thương Chúa! Anh không thể hình dung được nỗi đau của Đức Mẹ khi đó…
- Em thì lại không có một chút cảm xúc nào về đoạn ấy, thậm chí cả toàn bộ 15 chặng ngắm. Em đi ngắm như một bổn phận, đủ 5 thứ ngắm để thông công, mệt thì về. Em chai đá quá chăng?
Tôi sốc, thật sự sốc. Tôi không thể tin và chẳng bao giờ chờ đợi một câu trả lời “củ chuối” đến thế! Tôi há hốc miệng, á khẩu luôn, nhưng dường như nàng không để ý, nàng đang nhìn về phía khác, phía…bức ảnh Chuộc Tội đang được treo nơi trang trọng nhất của Phòng khách nhà nàng!!!
Trước mắt tôi là một cô gái mà tôi nghĩ cô ấy “đa sầu đa cảm”, hay ít ra là “có lòng trắc ẩn” như bao người phụ nữ khác. Nhưng không, tôi đã lầm. Trước mắt tôi là một cô gái có đầy đủ các chữ “giáo” mà tôi hằng mơ ước: Gia giáo, Công giáo và thậm chí là Giáo lý viên, thêm nữa là một người “có tâm hồn”, hay ít ra là một học sinh giỏi văn, một Sinh viên Khoa học xã hội và nhân văn thì nàng còn có thể là một Cô giáo trong tương lai nữa! Trước mắt tôi cũng là một cô gái mà đúng dịp này năm ngoái đã từng nói với tôi về ý định đi tu!? Nhưng giờ tôi mới biết cô ấy vô cảm trước cuộc Khổ Nạn, cô ấy thổ lộ với tôi, người cô ấy gọi là “bạn tâm giao” vào đúng ngày Lễ Lá! Bấy lâu tôi cữ ngỡ nàng giống như Thánh Bổn mạng - Mẹ Maria, để rồi phút chốc thần tượng sụp đổ, bao tình thương mến tan biến như bong bóng xà phòng…
***
Tôi ấn tượng thứ ngắm 11 từ thời thơ bé. Quê tôi, vào các ngày từ thứ 2 đến thứ 6 Tuần Thánh đều ngắm đứng từ chiều tới tối, có 4 Thiên thần “hộ giá” người lên ngắm. Điểm đặc biệt ở xứ Kỳ Anh này là có hai người đứng hai bên làm “giám khảo”, nếu chẳng may người ngắm bị lỗi do ngân quá dài hay quá ngắn, ngắt câu không đúng, thiếu từ hay đọc lỗi chính tả,…đều bị “giám khảo” đánh “trắc” và 4 Thiên Thần sẽ bỏ về, không “hộ giá” nữa, trái lại nếu bài ngắm trơn tru thì đến hết thứ ngắm, trống chiêng sẽ khua vang và 4 Thiên thần đặt hai tay bên tai và nhảy múa khoảng nửa phút rồi “hộ giá” người ngắm trở về. Một “trắc” tương ứng với số tiền khoảng bằng 5 cây nến thôi, nhưng ai bị “trắc” đều lấy làm xấu hổ, thậm chí có nhiều người vô duyên cứ thấy “trắc” là…cười ồ. Thiết nghĩ còn tệ hơn cả sự vô cảm như cô bạn của tôi. Nhưng, quay trở lại nói về thứ ngắm 11, tôi bắt đầu bị ấn tượng khi anh Minh quản ca lên ngắm. Đối với một người không biết hát như tôi, anh Minh thực sự là “Idol” và anh ngắm rất hay, rõ ràng nhưng ngân nga, tha thiết, song đến đoạn Chúa Giê-su trao Đức Mẹ cho ông Gio-an, anh dính “trắc”, là bởi vì anh bỏ sót mất chữ “kia”, thành ra chỉ ngắm: “Ơ bà… ấy Gio-an là con bà”, lại có tiếng cười rì rầm rất vô duyên, còn tôi thì đứng như trời trồng, quên cả bái chào để quay về, làm 3 “Thiên thần” kia phải quay lại kéo tôi về. Hôm ấy tôi đã rất buồn, vì chỉ còn hơn 2 dòng chữ nữa thôi là tôi có thể nhảy mừng để “hộ giá” idol của mình “ca khúc khải hoàn”, nhưng không, anh ấy đã lầm lũi quay về…để đóng tiền mua 5 ngọn nến.
Tuần Thánh năm sau, Idol của tôi lại đăng ký thứ ngắm 11, và anh ấy lại “quắc”, tôi lại đơ người ra. Đến năm thứ 3 tôi làm “Thiên thần” thì anh vẫn chọn thứ ngắm ấy, và dĩ nhiên lại “quắc” tiếp. Xong giờ ngắm, tôi chạy theo hỏi anh cho bằng được, vì sao năm nào anh cũng ngắm thứ 11 dù năm nào cũng “quắc” (lúc này tôi đã 15 tuổi, lứa tuổi cuối cùng còn được làm “Thiên thần”). Anh cười nhẹ: “Vì anh thích thứ ngắm ấy, anh không sợ mất tiền nến, nhưng anh muốn sửa bỏ chữ “kia”, vì nó xa lạ quá, sao Chúa có thể nói với Mẹ mình là “Ơ bà kia” được, em xem mà xem, vào giây phút ấy Đức Mẹ còn đau khổ hơn cả Chúa ấy chứ, sao Người lại nỡ xát muối lên vết thương lòng của Mẹ như thế, anh yêu Mẹ, anh không thể chịu đựng nổi điều ấy, dù anh biết suy nghĩ của anh là phạm Thánh…”
Tôi thực sự sốc, có lẽ vì anh ấy nghệ sĩ nên “đa sầu đa cảm” chăng, sao dám nghĩ “Chúa xát muối lên vết thương lòng của Mẹ” chứ!
Rồi tôi lên học cấp 3, rời “lũy tre làng” ra “Thành phố”, cũng kể từ đó tôi không được làm “Thiên thần” nữa. Ở xứ Cầu Rầm - Thành phố Vinh, các “Thiên thần” cũng chỉ “hộ giá”, không có nhảy múa bao giờ, cũng có hai “giám khảo” nhưng hiếm khi đánh “trắc” lắm, dù tôi thấy nhiều người ngắm có những lỗi to, lỗi nhỏ. Thứ ngắm 11 với tôi cũng không thể nào cảm xúc được như những năm trước, bởi vì chưa có ai ngắm hay như Idol của tôi.
May thay cảm xúc ấy lại trở về khi tôi dự ngắm ở Nhà thờ Làng Tám, khi tôi ra Hà Nội học đại học. Người ngắm thứ 11 năm ấy cũng là một quản ca, nhưng anh ấy không bị “quắc” (mà dường như ở Hà Nội có đanh “quắc” bao giờ đâu, dù nhiều người ngắm sai té le, vừa ngắm vừa chữa). Tôi đánh bạo đến làm quen với “idol mới”, anh ấy là Thanh, rồi khi tôi kể về anh Minh idol, anh Thanh trầm tư:
- Có lẽ bác Minh có chút nhầm lẫn. Chữ “kia” ấy là có dụng ý. Chúa làm như vậy có vẻ như “tuyệt tình” với Đức Mẹ, kỳ thực là Người làm thế để Mẹ cảm thấy xa lạ một chút đi, bớt thương Người đi, và như vậy thì sẽ bớt đau đớn hơn. Nếu ta mà cứ phân rẽ ngọn ngành thì ta cũng biết thậm chí nếu Chúa có “xua đuổi” Mẹ đi nữa, thì Tình yêu của Mẹ đối với Người vẫn luôn tròn đầy, không có gì lay chuyển nổi, nhưng Người vẫn gọi “Ơ Bà kia”, ý là “đẩy” Mẹ về phía ông Gio-an, về phía chúng ta, để tất cả chúng ta đều được là con Mẹ, để chúng ta được chia sẻ Tình yêu vĩ đại ấy…
Tôi thực sự ngỡ ngàng vì cách chia sẻ đó! Tôi vội bắt máy về cho Idol của mình để nói với anh ấy rằng, nhất định thứ 11 năm nay anh nhất định không được bị “quắc” nữa. Nhưng anh Minh nói với tôi rằng anh ấy bị Ung thư tuyến giáp, kể từ khi mổ đến nay anh không hát được nữa, anh bảo rằng anh Thanh nói đúng, và anh đã bị Chúa phạt vì đã phạm Thánh hàng chục năm. Tôi nghẹn ngào không nói nên lời, chỉ biết an ủi anh, rằng nếu Chúa chấp tội nào ai rỗi được, anh hãy cầu xin Mẹ, anh làm thế vì Tình yêu với Mẹ thôi, Mẹ sẽ che chở cho anh…
***
Tôi không biết tôi đã chào NYC của tôi như thế nào, về đến nhà cách gì, vào mấy giờ với cõi lòng tan nát như thế, nhưng mỗi khi Tuần Thánh đến, tôi lại đi ngắm ở Nhà thờ Làng Tám vào ngày thứ 4, ngày mà tôi biết anh Thanh sẽ đứng ngắm, và vào khung giờ khá muộn nên không bao giờ lo bị nhỡ nhàng. Tôi lại nhớ về cô gái có trái tim chai đá dù nàng không phải là người xấu, nhớ về những ngày tôi đã từng luôn đón đợi “thứ 11” của Idol, nhớ những ngày tôi chơi vơi vì không được nghe anh ngắm nữa. Ở Làng Tám, tôi lại được anh Thanh “xuyên không” đưa về 2000 năm trước trên đồi Can-vê để nép bên áo Đức Mẹ, được nghe lời trối trăng đầy tha thiết của Chúa “…Ơ bà kia…”. Tôi tin giờ đây Idol của tôi đã được ở bên Chúa Mẹ cùng với Thánh Gio-an trên Thiên Quốc, và ước mong một ngày kia mình sẽ cũng được vinh dự làm một “tên trộm lành” như anh Minh thôi, dẫu rằng mình đã từng ba năm…làm “Thiên thần”.
Amen.
