“NHỮNG LỜI KHEN”, KẺ ÂM THẦM GIẾT CHẾT ĐỜI TU
---|sss|---Có một điều tôi luôn cảm thấy lo sợ, đó chính là sợ đánh mất căn tính linh mục của mình. Sợ một ngày nào đó mình trở nên kiêu ngạo, tự cao tự đại. Sợ mình trở nên hống hách, xa cách mọi người và sợ nhất mỗi khi mở miệng ra là chê bai, xem thường người khác thay vì khích lệ động viên. Không phải dĩ nhiên tôi lo sợ điều này. Lý do là vì là tôi phải luôn đối diện với nhiều cơn thử thách, cám dỗ khác nhau. Từ tiền bạc vật chất, tình cảm lăng nhăng, đến quyền lực bảo thủ. Tuy vậy, cũng có một thứ cám dỗ tưởng chừng vô thưởng vô phạt, nhưng mang lại hậu quả nặng nề, khiến cho người linh mục không còn biết mình là ai. Thứ cám dỗ đó mang tên “NHỮNG LỜI KHEN”.
***
Đã có rất nhiều giáo dân vì những lời khen mà vô tình làm hại người mục tự của mình. Khởi đầu là một linh mục nhân đức khiêm nhường tài năng, nhưng chỉ sau một thời gian ngắn mục vụ, và liên tục được tiếp xúc với những cơn mưa lời khen, chẳng mấy chốc linh mục ấy trở thành một ông quan, một người mở miệng ra là chê bai, chỉ trích, lên án thay vì khen thưởng và khích lệ. Trên thực tế, đã có biết bao nhiêu linh mục tu sĩ rơi vào cạm bẫy của những lời khen. Để rồi cái gì cũng biết chỉ có cái biết mình là không biết. Vì thế luôn xem người khác là thấp kém hơn mình, luôn xem mình là cái đinh, là trung tâm. Và cuối cùng chẳng biết lắng nghe ai, chẳng thể hiểu được ai, chẳng quan tâm đến ai, cảm xúc của họ ra sao.
***
Tôi làm nghệ thuật, sáng tác nghệ thuật từ vẽ tranh, điêu khắc, viết truyện, dàn trang báo chí, thiết kế đồ họa, trang trí này nọ... Những công việc đó thường đáp ứng để trưng bày ở nơi công cộng, chỗ nhiều người qua lại. Chính vì thế mà tôi thường xuyên nhận được những lời góp ý. Nhưng phần lớn là khen, thay vì chê. Thật ra những lời khen chê chẳng là gì với tôi vì những việc đó không chỉ là niềm đam mê nhưng còn là cơ hội để tôi phục vụ Chúa, hội dòng và tha nhân trong khả năng Chúa ban. Tôi biết mình là ai và khả năng của tôi đến đâu, có những điểm mạnh và giới hạn gì trong chuyên môn của mình. Tuy vậy, thật lòng mà nói, trước những lời khen tôi cũng có một chút gì đó vui thích, dù là thoáng qua trong lòng.
Mỗi khi có một chút vui như thế thì ngay lập tức trong lòng tôi dậy lên một nỗi sợ hãi. Chỉ sợ mình kiêu ngạo mất, sợ mình không đủ khiêm nhường. Chính vì thế, trước những lời khen tôi luôn tìm cách biện minh với chính lương tâm của mình rằng: “Mày chẳng có gì hay ho cả!”
Chẳng hạn như tại một bữa tiệc tạ ơn nào đó, tôi được yêu cầu lên hát một bài. Vừa cầm mic-rô lên là y như rằng đã có người khen cha hát hay quá. Những lúc như thế tôi cố nghĩ tại mình đi tu, mình làm cha nên người ta bác ái, người ta mới khen cho vui, chứ mình hát có ra cái gì đâu, mình càng không phải là ca sĩ. Và rồi chỉ mỉn cười. Tạ ơn Chúa!
Chẳng hạn như sau khi giảng xong một bài giảng, tôi chưa kịp trở về phòng đã nhận được những tin nhắn, hoặc những lời khen trực tiếp hôm nay cha giảng hay quá. Những lúc như thế tôi nghĩ thì vô tình mình nói một ý nào đó trúng với ý của người ta, nên người ta cảm thấy hay chứ mình có giảng hay ho gì đâu. Mình phát âm còn sai nữa mà. Tạ ơn Chúa!
Chẳng hạn như sau khi vẽ một bức tranh, hay làm một tác phẩm nào đó, tôi nhận được vô số những lời khen tài, khen giỏi... Những lúc như thế tôi nghĩ do mọi người thấy lạ thôi, chứ mình có phải họa sĩ, nghệ sĩ nổi tiếng gì đâu mà đẹp, người ta khen vì đó là một linh mục làm chứ không phải một nghệ sĩ làm. Tạ ơn Chúa!
***
Dẫu biết rằng những lời khen hay, giỏi, trẻ đẹp gì gì đó sẽ chẳng gây hại gì nếu tôi biết dùng nó làm động lực cố gắng hơn mỗi ngày; và dẫu biết mình là ai và khả năng mình đến đâu nhưng nhiều khi trước những lời khen tôi cũng bối rối và cảm thấy thích thú đôi chút. Biết đâu được chỉ một chút vui thích như thế, ma quỷ đã kịp gieo vào linh hồn tôi hạt giống kiêu ngạo. Để rồi trước những lời khen vô thưởng vô phạt kia, tôi dần trở thành một con người cái gì cũng biết; chỉ có một thứ không biết đó là KHÔNG BIẾT MÌNH. Thế là thay vì dùng thiên chức linh mục Chúa ban trong khiêm nhường để phục vụ tha nhân và mưu ích cho các linh hồn, thì tôi lại dùng danh chức đó như là một vật trang sức nhằm khoe khoang bản thân và mưu ích cho mình.
Mới đây thôi chứ có xa xôi gì đâu, khi họp Ban truyền thông Caritas Tổng Giáo Phận, cha giám đốc giới thiệu tôi với mọi người đây là “chuyên viên truyền thông” và xem ra ngài rất tin tưởng vào khả năng của tôi, hay nói cách khác ngài kỳ vọng tôi sẽ làm nên chuyện. Nghe những lời như thế tôi lo lắng biết chừng nào. Vì tôi chẳng phải là chuyên viên gì cả, cũng chẳng được học hành chính quy chi cả. Tôi cảm thấy lo sợ với danh tiếng như vậy mà mình làm việc không đạt kết quả thì đáng buồn biết chừng nào.
***
Thật ra trên thực tế có nhiều linh mục có khả năng nhiều, chuyên môn cao, học thức rộng, bằng cấp đủ mọi thứ. Những linh mục đó đang ngày đêm phục vụ Chúa trong âm thầm khiêm nhường. Kết quả là đã sinh ra biết bao ơn ích cho người khác, cho Giáo hội và làm sáng danh Chúa. Tuy vậy bên cạnh đó cũng có nhiều người rơi vào cạm bẫy của những lời khen nên đã đánh mất đi căn tính linh mục và hình ảnh của Chúa Giê-su nơi mình. Tôi sợ mình rơi vào tình trạng này thì tệ hại và đáng buồn biết chừng nào.
***
Chỉ có một điều mà tôi cứ thao thức mãi đó là tìm được “sự khiêm nhường thật sự” trong những ơn lành Chúa ban. Điều đó thật khó biết chừng nào!
Những lời khen nghe ngọt ngào làm sao, dễ chịu làm sao...
Nhưng hậu quả của nó lại cay đắng làm sao...
Ôi! Những lời khen, kẻ âm thầm giết chết đời tu.
***
Xin thêm lời cầu nguyện cho con được luôn ngoan ngoãn và khiêm nhường, dễ thương dễ mến. Để qua những khả năng Chúa ban và những công việc được trao phó, con có thể giúp ích cho nhiều người, cứu rỗi các linh hồn và làm sáng danh Chúa.
Lm. Mar – Aug Bùi Văn Hồng Phúc, SSS
