Toàn văn Tông Huấn “Christus vivit – Đức Kitô đang sống” của Đức thánh cha Phanxicô
Lời người dịch
Trong cố gắng phiên dịch thật sát ý những gì Đức Giáo Hoàng muốn nói, phần lớn bản dịch này đã dùng bản tiếng Ý của website Vatican. Nhưng cũng có một số câu được dịch theo bản tiếng Pháp hoặc tiếng Anh vì chúng dễ hiểu hơn. Một số câu khác được Việt hoá bằng cách thay thế những thành ngữ xa lạ của Tây Phương với những thành ngữ quen thuộc với người Việt Nam.
Sở dĩ người dịch đã không hoàn toàn dùng bản tiếng Anh vì có một số chỗ bản này dịch không chỉnh lắm nên có thể gây ra hiểu lầm như:
– Trong câu 29, bản Tiếng Anh dịch là “Jesus did not grow up in a narrow and stifling relationship with Mary and Joseph, but…”. – Nếu dịch ra tiếng Việt sẽ là “Chúa Giêsu không đã lớn lên trong mối liên hệ chật hẹp và ngột ngạt với Mẹ Maria và Thánh Giuse… Trong khi Tiếng Ý viết là: “neppure Gesù crebbe in una relazione chiusa ed esclusiva con Maria e Giuseppe, ma …”, nghĩa là: “Chúa Giêsu không lớn lên trong mối liên hệ đóng kín và riêng biệt với Đức Mẹ và Thánh Giuse, nhưng….” Gia đình Thánh Gia là Gia đình Thánh làm sao sống với nhau trong bầu khí ngột ngạt được?
– Trong câu 210, Đức Thánh Cha bàn về Kerygma, nhưng ngài không sử dụng từ Kerygma cho đến câu 211. Bản tiếng Pháp dịch là “la première annonce”, và Tiếng Ý dịch là “Il primo annuncio” tức là “Lời Công Bố Ban Đầu” hay “Lời Rao Giảng Ban Đầu”, bản Tiếng Anh dịch là “When the message is first brought up”, cụm từ này đáng lẽ phải dịch ra tiếng Anh là “the First Proclamation” hay ”the First Announcement” thì mới đúng nghĩa là Kerygma.
Phần lớn những câu Thánh Kinh được trích dẫn từ bản dịch “Lời Chúa Cho Mọi Người”. Tuy nhiên ở đôi chỗ những đại danh từ được đổi từ “anh” thành “con” cho hợp với mạch văn. Ở những chỗ khác người dịch dịch lại cho hợp với lời Đức Thánh Cha vì có ít câu Đức Thánh Cha dùng bản tiếng Ý với văn từ hơi khác những bản Thánh Kinh mới.
Ngoài những chú thích chính của bản văn được đánh số 1, 2, 3 ở cuối bài, còn có chú thích của người dịch đánh chữ a, b, c ở cuối trang để làm sáng tỏ ý nghĩa của một số câu cho các độc giả Việt Nam, nhất là người trẻ.
Phaolô Phạm Xuân Khôi
Houston, TX ngày 23 tháng 4, năm 2019
———————-
