Người ta nói đi tu đã khó, làm bà cố lại khó hơn. Nhưng có lẽ bà cố nghèo lại khó hơn cả.
***
Quanh năm buôn bán ngoài chợ, bà cũng quanh quẩn với gánh bún riêu. Cũng chẳng hiểu vì sao thằng con của bà lại đi tu. Nó nói con đi tu để má được làm bà cố. Nghe cũng thích nhưng sao thấy xa vời quá!
***
Rồi nó bỏ bà đi cái rụp.
***
Mấy bà ngoài chợ bàn tán đâu phải muốn đi tu là được. Còn phải học đại học, học tiếng anh tiếng em gì đó rồi thi vào Dòng. Rồi các cha bỏ phiếu xét xem có được không nữa. Mà cái quan trọng là phải có tiền. Đi tu tốn tiền học tiền hành dữ lắm. Đấy, con bà Sáu bán cá đi tu mà có được đâu. Bả nghèo, không có tiền cho nó đi học. Cũng có mấy người bạn nói đứng ra lo cho nó ăn học. Nhưng đời chẳng ai cho không cái gì bao giờ bà ơi! Người ta đòi hỏi điều kiện lung tung. Tội! Thằng đó cũng hiền lành chứ bộ!
***
Khó vậy, nhưng chẳng bao giờ thấy nó than thở hay chia sẻ gì với bà. Mấy lần nó về thăm bà, bà hỏi con có cần tiền cần bạc gì không để má lo cho con. Nó nói:
- Con của Chúa mà má, Chúa lo!
- Thì Chúa lo nhưng mình cũng phải cộng tác chứ. Má bán bún không dư dả gì, nhưng cũng tằn tiện lo cho con được.
- Không sao đâu má, con đi tu, không có người lo cho má, má cứ để tiền đó đề phòng khi bệnh tật không có ai lo.
***
Mười mấy năm với biết bao thay đổi và chờ đợi, mái tóc bà bạc phơ cũng là lúc con bà báo tin vui sẽ được chịu chức vào tháng tới. Còn gì vui mừng hơn nữa. Bà vẫn gánh bún riêu đi bán mà miệng lúc nào cũng tươi cười. Người ta nói gần nói xa: “bà cố sướng ghê! Con trai sắp vinh quy bái tổ còn gì!” Nghe cứ như rưng rức vào lòng. Vui buồn lẫn lộn. Rồi tạ ơn làm sao, rồi Thánh lễ làm sao? Nghĩ vậy, bà mở tủ lấy ra chiếc hộp đựng tiền mà bà dành dụm mười mấy năm nay. Chỉ mong sao đến ngày con thành tài có chút tiền lo cho con. Người ta cả chục đứa con còn lo cho hết thảy được, đàng này mình chỉ có mỗi một đứa, cũng lo không xong. Thân già cứ bệnh lên, bệnh xuống, bữa nào khỏe thì gánh bún đi bán, hễ mệt thì nằm ở nhà. Thằng con đi tu mười mấy năm cũng thi thoảng về thăm nhưng được mấy lần. Mỗi lần về, nấu cho nó bữa cơm, mà lần nào cũng vậy, chưa kịp ăn nó đã vội đi.
“Hai mươi lăm triệu, sáu trăm ngàn.” Bà đếm đi đếm lại mấy lần, rồi cẩn thận gói tất cả vào một túi ni lông. Định bụng khi con về thì trao cho con mua cái chén lễ. “Quà của má! Mà con nhớ khắc tên của má dưới đáy chén lễ, má muốn con dâng lễ thì luôn có má bên cạnh.” Chỉ nghĩ đến đó thôi mà lòng bà vui lắm. Bà cười thầm.
***
Hôm cậu con trai về làm giấy tờ chịu chức, bà đang định đưa tiền cho con, thì con trai đã nói:
- Má cứ yên tâm. Có người lo hết rồi! Con đã nói rồi, con của Chúa thì Chúa lo. Má lo làm gì!
- Thì cũng biết vậy, nhưng làm mẹ mà không lo được cho con thì chẳng có gì buồn hơn nữa - bà nghĩ bụng.
Cậu con trai nói tiếp.
- Ngày con chịu chức má không phải lo gì hết. Bữa đó má đi lễ thôi. Còn mọi việc có ba mẹ nuôi của con lo rồi.
- Ba mẹ nuôi nào? Bà ngạc nhiên hỏi lại.
- Thì ba mẹ nuôi con mười mấy năm nay. Má bán bún, không có tiền lo cho con ăn học và tu trì. Ba mẹ nuôi đỡ đầu cho con ăn học. Ba mẹ nuôi thương con lắm.
- Trời đất ơi, người ta tốt thế, sao con không nói với má bao giờ - bà trợn trừng mắt vì ngạc nhiên, nói với con.
- Thì giờ con nói đó. Mà bữa đó, khi trao áo cho Tân linh mục, má cứ ngồi ở ghế, để ba mẹ nuôi đưa lên cho con được rồi. Mình chịu ơn người ta. Giờ mình cho người ta vinh dự một chút.
- Ừ, thì má biết mà, con yên tâm.
***
Bà nói vậy nhưng sao nghe nghẹn ở cổ họng! Làm sao mà không buồn cho được, con mình sinh ra, mình nuôi lớn, rồi người ta giúp đỡ đâu được vài triệu, lo cho con mình ăn học, vậy mà người ta tự cho mình cái quyền lấy luôn cái danh hiệu làm mẹ của mình. Câu nói: “Đời chẳng ai cho không cái gì bao giờ” của mấy bà ngoài chợ năm nào giờ sao nghe thấm thía đến thế. Chỉ nghĩ đến đó thôi, bà đã không cầm được nước mắt. Nhưng đã hy sinh nhiều rồi, giờ hy sinh nữa cũng đâu có gì là lạ. Tất cả là vì con và hạnh phúc của con thôi mà. Nghĩ vậy để tự an ủi mình.
***
Ngày chịu chức linh mục đã đến, sau khi Đức Giáo Mục đặt tay, lần lượt các ông bà cố tiến lên gian cung thánh trao áo cho các Tân linh mục. Bà ngồi yên không nhúc nhích, mắt ráo hoảnh nhìn con trai của bà. Một cặp vợ chồng trẻ, quần áo sang trọng tiến bước lên gian cung thánh trao áo cho con của mình. Đâu đó có tiếng khen: “Trời ơi, ông bà cố gì mà trẻ đẹp thế!”
Bà không khóc, nhưng sao nước mắt lại cứ trào ra như không gì có thể ngăn cản được.
Cuối thánh lễ, bà lặng lẽ bước ra ngoài để lại đằng sau một đám người đang vây quanh con trai của bà chụp ảnh. Bà thoáng nghĩ: Không! Tân Linh Mục mới phải. Cha đâu chỉ là con của mình, con của người ta. Mà không! Con của Chúa…
Bước ra đài Đức Mẹ, bà ngước mắt nói trong nghẹn ngào:
- Mẹ ơi, Mẹ có một mình Chúa Giêsu là con, con cũng chỉ có mỗi một đứa. Con đã dâng con của con cho Chúa như xưa Mẹ cũng dâng Chúa Giêsu cho Chúa Cha. Xin Mẹ thêm ơn cho con vững mạnh để chấp nhận thực tế: con của con đã là con của mọi người chứ không còn là của riêng con nữa, như xưa Chúa Giêsu đã trối Mẹ cho thánh Gioan vậy.
Bên ngoài, nắng lên cao!
- Phúc ! dậy, trễ giờ đi lễ rồi kìa - giọng cha quản lý gọi to.
Nó mở mắt, rồi cười...chỉ là mơ...
