Bên giường, bốn người con trai gái có mặt đầy đủ. Con bé Bòn Bon vẫn không rời gấu váy mẹ. Chị Tư khoe con, “nịnh” bố:
- Chẳng biết nó có giống ông ngoại không, mà thông minh giỏi giang lắm, mới học xong lớp Lá, đã đọc thông viết thạo rồi.
Bà ngạc nhiên:
- Thật không? Thế thì cháu tôi giỏi quá. Lát nữa bà đưa sách cháu đọc cho cả nhà nghe, nhé!
- Dạ!
Lúc ấy, ông đang thiu thiu ngủ. Bà phe phẩy cho ông bằng chiếc quạt nan tre ông mới đan cách nay vài ba tháng. Bà chép miệng:
- “Mới” bảy mươi chứ đã già cả gì? Người đâu nhõng nhẽo như đứa bé lên ba. Trời nóng thế này, bật máy lạnh không chịu, kêu sổ mũi, mở quạt điện cũng không chịu, kêu chóng mặt nhức đầu. Một điều bà quạt cho tôi, hai điều bà quạt cho tôi.
Anh Cả phì cười, nhưng cố nén được, không cho bật thành tiếng. Rồi anh có vẻ tiếc xót cho một dự tính không thành:
- Người muốn không bằng trời muốn. Phải chi mọi sự suôn sẻ, chúng con đem các cháu về quê mừng thọ bố, mừng năm mươi năm hồng ân, kim khánh hôn phối của bố mẹ, có phải tốt đẹp biết bao nhiêu?!
Ông rên khe khẽ, trở mình có vẻ khó khăn. Hình như tỉnh ngủ, ông nói ngọng nghịu nhưng nghe được:
- Ông bà mình đã bảo rằng: “Nói trước bước không qua” mà lị, cấm có sai. Với lại bố nói rồi: Chẳng có tiểu thọ, trung thọ, thượng thọ, đại thọ gì sất. Cũng không có lễ sắt, nhôm, đồng, thau, kẽm, bạc, vàng... mừng hôn phối gì cả, các anh chị có nhớ không? Giờ đây cuối đời, ôn lại tháng năm đã qua, bố thấy đời bố có một điều bố thỏa lòng...
- Điều gì ạ?
Ông mở to đôi mắt nhìn bà, cố cười hóm hỉnh:
- Đó là kết bạn với mẹ các con. Nhưng cũng có nhiều điều đáng tiếc lắm, như là...
Bà ngắt lời ông:
- Không việc gì phải suy nghĩ cả. Ông nằm yên, đừng nói gì, để cho đầu óc nghỉ ngơi...
Ông tỉnh ngủ hẳn:
- Con cái về đông đủ. Để tôi nói. Như là... tiếc không cưới bà sớm hơn. Và...
Bà đập đập cái quạt lên người ông. Rõ ràng bà mắc cỡ:
- Ông không nhớ lời bác sĩ à? Nói ít thôi, suy nghĩ ít thôi.
Nhưng ông không thể không suy nghĩ. Ông nhớ lại: Chuyện thật như đùa, sáng sớm hôm ấy, ông vào nhà vệ sinh, bỗng dưng rùng mình, thấy chân tay tê tê, rồi tê cứng không cử động được. Ông chỉ kịp ú ớ gọi bà, rồi không gượng được, ông té ngã sấp mặt xuống nền nhà vệ sinh. Bà thất thanh gọi hàng xóm. Người ta đến, kịp đưa ông đi cấp cứu. Ông được cứu sống. Nửa tháng sau, được xuất viện, ông về quê dưỡng bệnh. Nửa người bên tay phải yếu lắm, đi lại rất khó khăn, mắt nhìn một thành hai, miệng méo nói ngọng nghịu, tai điếc, phải nói như gào ông mới nghe được. Thế nên, kế hoạch mừng thọ bảy mươi của ông, mừng năm mươi năm hồng ân, kỷ niệm ngày cưới của hai ông bà bị phá sản.
Bà rơm rớm nước mắt:
- Bố các anh chị nợ ân tình nhiều lắm, không sao trả hết được. Này nhé, vừa về đến, hàng xóm láng giềng lương giáo đến thăm chật nhà. Sáng tinh mơ hôm sau, cha xứ vội vã đến ban bí tích giải tội, trao Mình Thánh làm của ăn đàng. Rồi ngày lại ngày, các cha quen biết ngày còn bé đến nay gần xa đến thăm không sót cha nào, các hội đoàn đến nhà đọc kinh cho ông suốt. Rồi anh em con cháu bạn bè các nơi đến thăm nom không ngớt, lại còn quà cáp, sữa sần... Có chú thím A cho đôi gà giò, cẩn thận kèm theo một bịch lá ngải cứu, hai bác Kha cho con gà nấu cháo không quên cho kèm một bịch nước mắm gừng. Các ông các bà đứng tuổi chi li, cẩn thận, chu đáo thật.
Anh Cả cười không thành tiếng:
- Ở nhà một tuần lễ nay, con nhận ra rồi. Đời bố, bố đã gieo, giờ đến lúc gặt. Phải công nhận gia sản ân tình của bố lớn thật...
Anh nói thật to cốt để ông nghe:
- Gia tài của bố lớn lắm, bố biết không?
Ông mấp máy môi:
- Con hỏi gia tài của bố ư? Làm gì có. Lớn lắm ư? Có thể nào? Bố không giấu giếm các con gì hết. Bố chẳng có gì đâu, chẳng còn gì đâu?...
- Chúng con đâu có hỏi về của cải tiền bạc.
Ông cười, miệng méo xệch, ngượng nghịu chỉ ngón tay vào bà:
- Thế thì... Bố đâu có gì? À, mà có. Bố để lại cho các con người mẹ vĩ đại yêu thương các con nhất trần gian...
Bốn người con dán mắt vào bà, còn bà thì có vẻ thẹn thùng, cúi gập người xuống, lấy gấu quần lau mắt:
- Đã bảo ông nằm yên, đừng nói gì cả, để cho đầu óc nghỉ ngơi...
Bà đưa mắt nhìn các con:
- Các anh chị và các cháu mới là gia tài lớn nhất mà nhà này có thể đóng góp được cho đời, cho xã hội và cho giáo hội, phải không? Bố mẹ đã nhiều lần nói với nhau: Ôn lại tháng năm đã qua, bố mẹ thấy có nhiều điều đáng tiếc lắm, như là... Con người ta lấy vợ lấy chồng, ra riêng, cha mẹ cho năm mười công ruộng, lại còn nhà cửa đất cát chỗ này chỗ kia, rồi của nổi của chìm... Nhưng con cái nhà này chẳng đựợc gì...
Chị Ba sụt sịt:
- Chúng con được nhiều lắm. Được sinh ra, được nuôi nấng, được lớn lên, được yêu thương, được học hành, được rèn luyện ý chí tự lập, khi đến tuổi khôn, bố mẹ đã buông tay đúng lúc để chúng con được phơi sương phơi nắng, cứng cáp mà sống ở đời, với đời. Chúng con còn được kết hôn với người mình yêu thương...
Cô Út nói, giọng điệu như một giáo lý viên - vì cô đã mười mấy năm là giáo lý viên của giáo xứ - tiếp lời:
- Nhất là chúng con đội ơn Chúa, đã dùng bố mẹ, ban cho chúng con hình hài này, thân xác này. Bố mẹ đã dạy chúng con biết sống đạo, biết mến Chúa yêu người bằng gương sáng... Bố mẹ không để lại của cải vật chất, nhưng là một đường hướng, một lối sống, một phong cách xử thế...
Bà có vẻ mỏi tay, đưa quạt cho anh Cả:
- Con quạt cho bố giúp mẹ... Nói gì thì nói, đừng đội tiền bạc lên đầu, nhưng cũng không nên khinh thường nó. Nếu bố mẹ có tiền có của, các con sẽ có một bệ phóng tốt hơn, các con sẽ bớt công khởi động, mà đã có sẵn một vận tốc đầu đáng kể phải không?
Ông thều thào:
- Phải, bà nói phải... À, con Bòn Bon đâu rồi, đọc sách cho ông ngoại nghe đi.
Con bé ngồi chồm dậy. Bà đưa cho nó cuốn Kinh Thánh Tân Cựu Ước to, nặng đến nỗi nó phải khệ nệ ôm hai tay cho khỏi ngã. Anh Cả giúp nó đặt lên bàn. Nó hỏi:
- Con đọc chỗ nào đây?
Ông phều phào:
- Con mở ra bất cứ trang nào cũng được.
Con bé mở một trang hú họa, được Thánh Vịnh 16, 5-6, Nó đọc chậm rãi từng chữ như các anh chị đọc các bài đọc trong thánh lễ dành cho thiếu nhi:
Lạy Chúa, Chúa là phần sản nghiệp con được hưởng,
là chén phúc lộc dành cho con;
số mạng con, chính Ngài nắm giữ.
Phần tuyệt hảo may mắn đã về con,
vâng, gia nghiệp ấy làm con thoả mãn.
Ông cười rất vui dù nụ cười ông méo mó:
- Ông cám ơn Bòn Bon. Con giỏi quá!... Bố nhớ tới Châm ngôn của Salomon: Vanitas vanitatum omnia vanitas. Tất cả đều là hư không. Đó, các anh chị thấy chưa? Tất cả đều qua đi. Chỉ có Chúa bền vững. Thế thì sao chúng ta không nhận Chúa là gia nghiệp, nhỉ?
