Louis Braille: Người nhạc sĩ Công giáo mù đã phát minh ra chữ nổi

Quang X Nguyen


Melissa | CC BY ND 2.0 | Public Domain


Ông phát minh ra hệ thống chữ nổi bằng chính công cụ đã lấy đi đôi mắt của ông

Mọi người đều biết Beethoven, nhà soạn nhạc cổ điển Công giáo bị điếc. Nhưng bạn có biết rằng nhà phát minh ra hệ thống chữ nổi cũng là một nhà soạn nhạc xuất sắc và một người Công giáo nhiệt thành? Nheo mắt nhìn thật gần, cậu bé ấn cái dùi xuống quá mạnh và nó trượt khỏi miếng da, đâm vào mắt của cậu.

Không có cách gì chữa được, và cậu bé chịu đau đớn kinh khủng vì mắt của cậu bị nhiễm trùng. Nhiễm trùng lan sang mắt còn lại. Lên năm tuổi cậu bé mù hoàn toàn. “Tại sao lúc nào cũng tối đen vậy?” cậu bé liên tục hỏi cha mẹ, cậu không hiểu rằng cậu sẽ chẳng bao giờ còn nhìn thấy được.

Cha của cậu làm cho cậu một cái gậy và dạy cậu cách đi lại một mình. Các thầy cô giáo và linh mục trong vùng Coupvray rất ấn tượng với sự chín chắn và tính kiên trì của Braille, họ giới thiệu cậu thiếu niên Braille 13 tuổi vào Trường Thiếu niên Khiếm thị Hoàng gia, một trong những trường đầu tiên cho người mù trên toàn thế giới. Trường được thành lập bởi Valentin Haüy, một nhà hảo tâm không bị mù.

Học sinh được học đọc với hệ thống chữ nổi được Haüy sáng tạo. Tuy nhiên, quy trình làm sách là một công việc vô cùng vất vả, và ban đầu khi trường được thành lập chỉ có ba quyển sách. Trẻ em cũng không thể viết bằng hệ thống chữ này. Cha của Braille làm cho cậu một bộ chữ cái bằng da dày, để cậu có thể viết thư về nhà bằng cách đồ lại theo các ký tự.

Lên 12 tuổi, Braille được học một hệ thống giao tiếp bằng các dấu chấm nổi và gạch ngang in nổi trên giấy, được phát minh bởi Đại úy Charles Barbier cho binh sĩ truyền thông tin vào ban đêm mà không phải nói hay dùng ánh sáng. Quân đội đã bỏ hệ thống này vì nó quá phức tạp.

Trong suốt ba năm trường, Braille làm việc cần mẫn để phát triển một hệ thống tương tự và đơn giản hơn cho người mù, bằng một cái dùi, một công cụ đã làm mù đôi mắt của cậu. Cậu nói, “Tiếp cận được với sự giao tiếp theo ý nghĩa rộng lớn nhất là tiếp cận với kiến thức, và điều này vô cùng quan trọng cho chúng tôi nếu chúng tôi [người khiếm thị] muốn không tiếp tục bị khinh thường hoặc quá lệ thuộc vào những người sáng mắt. Chúng tôi không cần sự thương hại, chúng tôi cũng không cần được nhắc nhở rằng chúng tôi là những người dễ bị tổn thương. Chúng tôi phải được đối xử bình đẳng – và giao tiếp là một con đường có thể mang đến điều này.”

Cuối cùng, sau một số lần sửa đổi, Braille đã tạo ra được một bộ chữ cái cho người mù khoảng năm cậu lên 15 tuổi. Cậu công bố hệ thống đó 5 năm sau, mở rộng nó bằng cách thêm vào những biểu tượng hình học và nốt nhạc. Braille vô cùng say mê âm nhạc, là một tay vĩ cầm và organ tài năng. Cậu là người chơi organ giáo đường tại Nhà thờ Thánh Nicolas-des-Champs ở Paris từ năm 1834 đến 1839, và sau đó là Nhà thờ Thánh Vinh sơn de Paul. Braille được mời chơi organ cho các nhà thờ trên khắp nước Pháp.

Bộ chữ cái dành cho người mù do Braille phát minh


Khi Braille hoàn tất các môn học, cậu được mời ở lại làm trợ giảng. Cậu được bổ nhiệm làm giáo sư năm 24 tuổi. Braille dạy lịch sử, hình học và đại số tại trường trong hầu suốt cuộc đời.

Tuy nhiên hệ thống chữ viết của Braille không được chấp nhận tại trường. Những người kế nhiệm của Haüy căm thù với phát minh này và sa thải hiệu trưởng là Tiến sĩ Alexandre François-René Pignier vì ông có một quyển sách lịch sử được chuyển sang hệ thống chữ braille.

Braille chết vì bệnh lao năm 43 tuổi. Hai năm sau khi qua đời, hệ thống của ông cuối cùng được Trường chấp nhận do sự khăng khăng yêu cầu của học sinh. Nó được sử dụng rộng rãi trong khắp thế giới nói tiếng Pháp.

Hội nghị Liên Âu đầu tiên cho giáo viên dạy người khiếm thị được tổ chức năm 1873. Bác sĩ mù người Anh, Tiến sĩ Thomas Rhodes Armitage bảo vệ cho hệ thống chữ braille này tại hội nghị, và nó bắt đầu phát triển và phổ biến trên khắp thế giới. Giám đốc Trường người Khiếm thị California, Tiến sĩ Richard Slating French nói: “Nó mang dấu ấn của một thiên tài, cũng giống như hệ thống mẫu tự Roma.”

Bây giờ, gần hai thế kỷ trôi qua từ khi Louis Braille bắt đầu kết hợp các dấu chấm, hệ thống chữ braille vẫn còn là một công cụ quan trọng để giao tiếp. Nó được tìm thấy trên các nút bấm thang máy và các biển hiệu nơi công cộng. Braille thậm chí đã mở ra cho nó con đường đi vào công nghệ vi tính, với thư điện tử RoboBraille và mã Nemeth Braille Code cho toán học.

T.S. Eliot viết: “Có lẽ vinh dự bền lâu nhất để ghi công trạng của Louis Braille là vinh dự chúng ta trao cho ông bằng cách đặt tên của ông cho hệ thống chữ viết do chính ông phát minh – và, ở đất nước này [Anh], chấp nhận cách phát âm tên của ông trong ngôn ngữ của chúng ta. Chúng ta tôn vinh Braille khi chúng ta nói đến hệ thống chữ braille. Tôn vinh ông bằng cách này là cách tôn vinh bền lâu nhất hơn bất kỳ cách tôn vinh những người nổi tiếng khác.”

Khi bạn nhìn thấy một dấu hiệu của chữ braille, hãy đọc một kinh cầu nguyện cho con người đã sáng tạo ra nó, biến một thảm kịch của tuổi thơ thành một sự phúc lành cho hàng triệu con người “luôn chìm trong cảnh tối tăm.” Nguyện xin ánh sáng bất diệt luôn chiếu tỏa trên Louis Braille.

[Nguồn: aleteia]